Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29
jednymzezwycięstwnadwojskamiZygmuntadziecinaulicachPragiśpiewałypieśń
ułożonąprzeztaboryckiegokaznodziejęJanaČapka;oddajesięwniejcześćBoguOjcu
zato,że„Niemców,Miśnian,Węgrów,Szwabów,Austriaków,zbiegłychCzechów,za-
wstydził,przeraziłiodegnałoddziatekmałych”32.
Zatrzymajmysiętunakrótkoprzywątkudziecięcymwhusytyzmie.Odnotowaćbo-
wiemtrzebaawansdzieciwhusyckimżyciureligijnym,którydokonałsięgłówniepo-
przezichdopuszczeniedokomuniipoddwiemapostaciami33idopełnoprawnego,trak-
towanegozcałąpowagą,udziałuwewszystkichobrzędach.Dodajmyteż,żereligijne
wychowaniedzieciwduchuwyznawaniaprzyjętychprawdwiaryiprzestrzeganiaodpo-
wiednichzasadetycznych(oczywiścieniejednakowychdlaposzczególnychugrupowań
whusytyzmie)byłoważnymobowiązkiemrodzintaboryckichiutrakwistycznych.
Równocześniecechącharakterystycznąogólnohusyckiejreligijnościbyłaświadoma
stylizacjazbiorowościdorosłejnadziecięcą.CzeskabadaczkaNoemiRejchrtováza-
uważyłaupodobnianiesiędorosłychwiernych,takżeuczestnikówwalczącychoddzia-
łów,dodzieci,wyraźnezwłaszczawpieśniachreligijnych34.Doroślizwracająsięwnich
doBogajako„dziatkimałe,niewinne”,niekiedyzaśwzbiorowościproszącychrozróż-
niasię„dziatkimłodeistare”35.Niewątpliwieistotnąrolęodgrywałotupoczucieszcze-
gólnegouprzywilejowaniawyznawcówhusytyzmu,ludzisprawiedliwych,niewinnych
jakdzieci,gdyżwalczącychosprawęBożą.Ponadto–oczymjeszczepowiemy–dzie-
cistawałysiępośrednikamimiędzyspołeczeństwemludzidorosłychasacrum.
Wcałymruchuhusyckimmamydoczynieniazkultembardzosilnieskoncentro-
wanymwokółosobyChrystusa,przyzmieniającychsięwyobrażeniachiatrybutach
Zbawiciela.Wspólnydlahusytyzmuprogramkomuniipoddwiemapostaciamiwiązał
sięzeszczególnączciąChrystusawpostaciacheucharystycznych,eksponującąmo-
tywofiary.Wdewocjihusyckiej,zawartejmiędzyinnymiwpieśniachreligijnych,
przejawiająsięmotywymiłosierdziaiłaskawościdlawiernychwyznawcówprawdy
ewangelicznej.Hymn„Ktośjsúbośibojovnici”,tylekroćśpiewanyprzeztysiąceżoł-
nierzytaboryckich,mówiłohojnościChrystusawspanialewynagradzającegowalczą-
cychwJegoimię36.Natomiastwspomnianewcześniejproroctwachiliastycznezmie-
niałyobliczeChrystusa,czyniączeńprzedewszystkimsurowegomścicielaludzkich
nieprawości,którygdyprzyjdzie,nieokażegrzesznikommiłosierdzia,leczbędzie
sądziłikarał.SzerzyłyonerównieżwizjęChrystusatryumfującego,tego,który
„Zstąpizniebaijawnieprzyjdziewewłasnejosobieibędziewidzianyludzkimioczy-
maizaczniekrólowaćtunatymświecie”37.Wówczas,podokonaniusądu,gdywśród
żywychpozostanąjedyniewybranisprawiedliwi,Chrystusokażesiędlanichwładcą
hojnymiłaskawym.Przedwyobraźniąmashusyckichproroctwaroztaczałymirażty-
32PieśńDietkyBohuzpievajme[w:]Výbor,t.I,s.327.
33Zob.przedewszystkim:D.R.Holeton,LaCommuniondestous-petitsenfants:Étudedumouvement
eucharistiqueenBohèmeverslafinduMoyen-Age,Rome1989.
34N.Rejchrtová,Dětskáotázkavhusitstství,„Československýčasopishistorický”,28(1980),s.53–77.
35
Pieśniopublikowanowzbiorach:Husitsképisně,ed.J.Danhelka,Praha1952orazVýbor,t.I,
s.297–342.
36Teksthymnu:Výbor,t.I,s.324–325.
37ArticulieterroresTaboritarum,s.95:„ItemjiśnynieskonanievěkuKristustělesněvsvéosoběsnebe
sstúpijehośkaśdeokouzři,abykrálostvizdenazemipřijal[…]”.
