Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wstęp
11
jakoaktywne,poszukujące,konstruująceswojepodmiotowebycie.Wtokuedu-
kacjiprzedszkolnejwracjonalnościemancypacyjnejdzieckoświadomieoswaja,
ciągleprzetwarza,kreujecałościowąwizjęświataisamegosiebiezakotwiczonego
wkulturzerodziny,regionuicywilizacji.Rozwójdzieckatowymiarowyproces
zależnyodpodmiotuikontekstówspołecznych,ekonomicznych,kulturowych.
Mechanizmamizmianyrozwojowejwmodeluholistycznymsą:aktywnośćwłasna
isposóbkonstruowaniawumyśleznaczeń,którydecydujeomożliwościach
wykorzystaniaichwinnychkontekstachżyciadziecka.Stądpotrzebnajeststra-
tegiaedukacjiprzedszkolnej,sprawiającejdzieckuradośćuczeniasię,opartana
jegouczestniczeniuwszerokorozumianejkulturze,uwarunkowanawspółpracą
aktywnychdzieciiwymagającaróżnorodnejautentycznejdziałalnościpodmiotu.
Praktykaedukacyjnawmodeluholistycznym,wpisującymsięwracjonalność
emancypacyjną,napoziomieprzedszkolaskoncentrowanajestnaposzukiwaniu
sposobówpracyskorelowanychzmożliwościamiedukacyjnymiwychowanków
idostosowaniupracydoodmiennychpotrzebśrodowiskowych,kulturowych
iekonomicznych.Głównąstrategiąedukacjijestdialogzdzieckiemiotwiera-
nieprzeznauczycielaszanswychowankanaposzukiwaniewłasnegostylużycia
orazrespektowanieczasurozwojowego(Waloszek2006).Działanianauczyciela
mającharakterkomunikacyjny,dialogowy(Rutkowiak1986),aichzadaniemjest
umożliwieniewychowankowidokonywaniasamodzielnychdziałańbadawczych,
wspieraniewkonstruowaniuwiedzy,motywowaniepodmiotuuczącegosiędo
aktywnościpoznawczej.Edukacjawtymmodelupoleganaposzanowaniuauto-
nomiiwychowanka(Uszyńska-Jarmoc2005a),naswoistymorganizowaniuprzez
nauczycielaprocesuuczeniasiędzieckaorazszerokorozumianegodoświadczenia
(indywidualnegoispołecznego)wychowanka,umożliwiającegootwieraniesię
nanowekultury.Wmodeluholistycznymorganizacjazajęćopierasięnakon-
struktywizmiepoznawczymispołecznym,adziałanianauczycielasąodmien-
nieopisywaneniżwmodelutradycyjnym.Wykorzystaniewnazwiepojęcia
Hholizm”mazaakcentowaćcałościowycharakterzjawiskiorganizacjiwarunków
(wewnętrznychizewnętrznych)służącychrekonstrukcjiwiedzyoświecieprzez
uczeniesięsamegodziecka,działanianauczycielaprzedszkola,zaangażowanie
siędzieciwrelacjespołecznezrówieśnikami(tutoringrówieśniczy),atakże
oddziaływanieprzestrzenimaterialnej.
Wanalizieiinterpretacjiwynikówprzedstawionychwtymopracowaniu
przyjętozałożenie,żewponowoczesnymświecienieszukasięjedyniesłusznego
rozwiązaniawzakresieedukacjimałegodziecka,alekoncentrujesięnaznaj-
dywaniunajlepszychofertdlaposzczególnychdziecifunkcjonującychwzróż-
nicowanychwarunkachspołecznych,środowiskowychikulturowych.Zatem
niejestkoniecznewdzisiejszejprzestrzeniedukacyjnej,abyjednopodejście
doedukacjidominowałonaddrugim,ależebyodpowiadałonaspecyficzne
zapotrzebowaniespołeczne,ideologiczne,religijne,kulturowelubekonomiczne
rodziców,dzieci,państwaispołecznościlokalnej(Karwowska-Struczyk2012,
