Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
moczowyc
h.Zachowaniugatunkusłużągruczołypłciowe,które
wrazzichdrogamiwyprowadzającymitworzą
narządypłciow
e.
Narządymoczoweipłciowepomimoróżnejczynnościwiążąsięzeso-
bąpochodzeniemorazniektórymiwspólnymiczęściamiiztegowzglę-
dumożemyjełączyćwjedenwspólnyukładmoczowo-płciowy(t.I).
Wszystkieprocesyodbywającesięworganizmiewzajemnieodsie-
biezależą.Tęharmonijnąwspółpracęnarządówpodejmujągruczoły
owydzielaniuwewnętrznym;wytwarzająoneniezbędnedlaustroju
substancje(hormony),któredrogąkrwiichłonkiprzekazujądomiej-
scaprzeznaczenia.Gruczołyowydzielaniuwewnętrznym,czyligru-
czołydokrewne,umożliwiająwięcwspółzależnośćchemicznąmiędzy
różnymiczęściamiciała,natomiastwspółzależnośćnerwowapolega
naprzenoszeniuwpływówjednejczęściciałanadrugązapośrednic-
twemukładunerwowego.Gruczołyowydzielaniuwewnętrznymtwo-
rząukładwewnątrzwydzielniczy.Trzewa(viscera*s.entera*
s.splanchna*)stosowniedoichróżnychzadańmożemywięcpodzie-
lićna4układynarządów:
1)układtrawienny,czylipokarmowy,
2)układoddechowy,
3)układmoczowo-płciowyi
4)układwewnątrzwydzielniczy.
Wtejkolejnościzapoznamysięznimi,poczynającodukładutra-
wiennego.
Podwzględemswejogólnejbudowytrzewawystępująwpostaci
dwojakiej:albomająonekształtcewlubzbiorników,jakjelita,pę-
cherz,macica,alboteżmająbudowęmniejlubbardziejspoistą,jak
wątroba,nerki,gruczołypłcioweitp.Spoistątkankęnarządunazywa-
my
miąższem
(
parenchym
a:
parencheein=wlewa
ć)
oswo-
istejbudowieiczynnośc
i.
Drugimskładnikiemnarządów
miąższowych
(organaparenchymatosa*)jesttkankałączna;tworzy
ona
zrąb
(stroma)dlamiąższuorazotaczazaopatrującegonaczynia
inerwy;zrąbtennazywamyteż
podścieliskie
m.
STOSUNKIOGÓLNE
Jednązistotnychwłaściwościkażdegożywegoorganizmujestjegozdolnośćdowy-
mianymateriiześrodowiskiem.Każdyustrójjakocałośćikażdajegokomórkapobiera
zeswegośrodowiskasubstancjepokarmowe.Substancjeteorganizmnastępnieprzetwa-
rza,auzyskanąwtychchemicznychprzemianachenergięwykorzystujedowykonywa-
niaswychczynnościizwiązanejznimipracy;częśćskładnikówsubstancjipokarmo-
wychwbudowujewcząsteczkiżywejmaterii.Toostatniezjawiskostanowipodstawę
procesuwzrastaniakomórekiustrojujakocałości.Wpowyższychbardzozłożonychzja-
wiskachwewnętrznejtzw.pośredniejprzemianymateriipowstająjednocześnieiproduk-
ty,któreorganizmusuwadośrodowiskajakotzw.wydaliny.
*PodobniejakwtomieIgwiazdkamioznaczonomiananiewystępującewMianow-
nictwieAnatomicznymParyskim(N.A.P.).
2
