Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nej(vestibulumoris).Wsklepieniuprzedsionka(fornixvestibuli),górnymidol-
nym,wpłaszczyźniepośrodkowejrozpiętejestwędzidełkowargigórnejidol-
nej(frenulumlabiisuperiorisetinferioris).Nawardze(labium)odróżniamyczęść
skórną,częśćśluzowąiczęśćpośrednią(czerwieńwargi).Błonaśluzowazawieramie-
szanegruczoływargowe(glandulaelabiales).Podłożewargtworzymięsieńokręż-
nyust,podłożepoliczków(buccae)–mięsieńpoliczkowy.Wbłonieśluzowejpo-
liczkówleżąmieszanegruczołypoliczkowe(glandulaebuccales)inieliczne
gruczołytrzonowe(glandulaemolares).Błonaśluzowaprzylegającadowyrostków
zębodołowychszczękidoczęścizębodołowejżuchwyjestjędrnaigruba,nosiona
nazwędziąseł(gingivae).
ZĘBYIUZĘBIENIE
Stosunkiogólne
Nagranicyprzedsionkaijamyustnejwłaściwejnapotykamydwa
szeregi
zębów
(dentes).Szereggórnytkwiwwyrostkachzębodoło-
wychobuszczęk,dolny–wczęścizębodołowejżuchwy(ryc.21,22).
Ryc.21.Zębyszczęki;widokoddołu.
Ryc.22.Zębyżuchwy;widokodgóry.
Zębyodznaczająsięwielkątwardością,anajbardziejtwardaczęśćzęba,czyliszkli-
wo(warstwapokrywającakoronęzęba)przewyższapodtymwzględemnawettkankę
kostną.Szkliwojestpochodzeniaektodermalnego,awięcinnegoniżkości,któretaksa-
mojakwszystkiepozostałeskładnikizęba,sąpochodzeniamezodermalnego.Zębysłu-
żądochwytaniairozdrabnianiapokarmów,sąsubtelnymnarządemczucia(dotyk,tem-
peratura);pozatymodgrywająrolęwmowieartykułowanej.Budowazębówistanich
zachowaniazależąnietylkoodczynnikówdziedzicznych,alerównieżodnarządówwe-
wnątrzwydzielniczych,kierującychgospodarkąwitaminowąiwapniową.
Zębyczłowiekaróżniąsięmiędzysobąkształtem;człowiekmawięcuzębienie
różnozębne(heterodontyczne).Swąwielokształtnościąróżnisięonooduzębienia
wieluzwierzątniższych,którychwszystkiezębysąjednakowegokształtu–uzębienie
równozębne(homoiodontyczne).
Uczłowieka,takjakuwiększościssaków,odbywasięjednorazowawymiana
zębów,gdytymczasemuniższychkręgowcówzębywytwarzająsięwciągucałegoży-
cia;stalerozwijającesięzębynowezastępujązużytezębystare.Wprzeciwieństwie
33
