Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PODZIAŁUKŁADUTRAWIENNEGO
Poukończeniurozwojuukładtrawienny(systemadigestorium)dzieli
sięnastępująco:
I.
Przewódpokarmowy
(canalisalimentarius)
A.Jelitogłowowe:
1.Jamaustna(cavitasoriss.cavumoris).
2.Gardło(pharynx).
B.Jelitotułowiowe:
3.Jelitoprzednie,składającesięzprzełyku(esophagus)iżołąd-
ka(ventriculus).
4.Jelitośrodkowe,albojelitocienkie,składającesięzdwunast-
nicy(duodenum),jelitaczczego(jejunum)ijelitakrętego
(ileum).
5.Jelitotylne,albojelitogrube,składającesięzjelitaślepego
(cecum),okrężnicy(colon)iodbytnicy(rectum).
II.
Gruczoły
(glandulae)położonenazewnątrzścianyprzewodu
pokarmowego
A.Ślinianki(glandulaesalivares).
B.Wątroba(hepar).
C.Trzustka(pancreas).
III.
Otrzewna
(peritoneum)obejmującażołądek,większączęśćjeli-
taśrodkowego,tylnegoiwątroby.
Żołądek,jelitocienkieigrubestanowiącewężołądkowo-jelitową;
jelitocienkieigrubetworząrazemjelitawścisłymznaczeniu.
JAMAUSTNAIGRUCZOŁYŚLINOWE
ROZWÓJJAMYUSTNEJ,JAMYNOSOWEJ
IGARDŁA
Pierwotnajamaustna.Jamaustna,jamanosowaigardłorozwijająsięwżyciuza-
rodkowymzdwóchpoczątkowoodrębnychczęści:1)zgórnegokońcacewypokarmo-
wejzamkniętejodprzodubłonągębowo-gardłowąi2)zleżącejdoprzoduodtejbłony
tzw.zatokiustnej(stomodeum).Zatokaustnajesttopłytkiezagłębieniewysłane
ektodermą,powstającenatwarzowejpowierzchnigłowy.Błonagębowo-gardłowazani-
kawkońcu4tygodnia,otwierającwejściedocewypokarmowej.
Ektodermalnazatokaustnaiendodermalnyodcinekprzednijelitagłowowegotworzą
terazjednąwspólnąprzestrzeń,którejczęśćprzedniastanowipierwotnąjamęust-
ną,częśćtylna–gardło.Poukończonymrozwojuścisłagranicamiędzyektodermą
aendodermąniedajesięustalić;leżyonaprzypuszczalniemiędzywłaściwąjamąustną
inosowąagardłem.Zatakimrozgraniczeniemprzemawiarównieżunerwienie,gdyżod-
cinkipołożonedoprzoduodtejgranicyzaopatrujenerwtrójdzielny,aodcinkipołożone
dotyłuodniej–nerwjęzykowo-gardłowy.
Ektodermasklepieniapierwotnejjamyustnej(ryc.12)wytwarzauwypuklenie,tzw.
kieszonkęprzysadkową(Rathkego),którawpuklasięwmezenchymępodcewęnerwo-
wąitworzyzawiązekprzedniej,czyligruczołowejczęściprzysadki(hypo-
physis).Naprzeciwniejzdnacewynerwowej(IIpęcherzykamózgowego)wpuklasię
lejkowatyzawiązektylnej,czylinerwowejczęściprzysadki.
19
