Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Deficytyrozwojukomunikacjiwerbalnej
wASD
Opanowanieumiejętnościprowadzeniarozmowyuznawanejest
zakamieńmilowywrozwojudziecka.Naukajęzykarozpoczynasię,
zanimjeszczedzieckoopanujemowę.Ważnymjejelementemjest
opanowanieprozodii.Wautyzmiedeficytjęzykajestzłożony
izróżnicowany.Wieledziecimaopóźnieniawrozwojujęzykowym,
niektóreniemówiąwogóle.Wypowiedzi,jeślisą,mająubogą
prozodięlubstanowiąecholaliczneodtworzenia.
Listabadańpoświęconychproblematycedysfunkcjijęzykowych
wASDjestimponująca.Jużwnajwcześniejszychpracach
L.Kannera(1943;1946)wypowiedzibadanychpacjentówopisane
zostałyjako„osobliweiniewłaściwe,niespecyficznedlatypowej
rozmowy”(Kanner,1943,s.243).Wkolejnychbadaniachzwracano
uwagęnaproblemywewłaściwymkontekstowoużyciusłów
(Rutter,1965),skłonnośćdoecholalii,przyzachowanymbogatym,
częstowyrafinowanymsłowniku.Konteksttychwypowiedzimoże
byćprawidłowy,chociażumiejętnośćpoprawnegokontekstowego
wypowiadaniasię,zwłaszczawinterakcjachspołecznych,jestczęsto
zaburzona(Bartak,Rutter,Cox,1975),występująteżtrudności
zrozumieniemmetafor,porównań,ironii.OsobyzASDodbierają
informacjewbardzodosłownysposób,majączęstoproblem
zuchwyceniemgłównejidei,wyciąganiemwniosków(Cantwell,
Baker,Rutter,1978),trudnościwinicjowaniurozmowy(Baron-
Cohen,1988;Tager-Flusberg,1996)orazproblemywodpowiadaniu
narozmowęinicjowanąprzezinnych(Stone,Caro-Martinez,1990)
lubaktywnymuczestnictwiewrozmowie(Prizant,Duchan,1981;
Prizant,Rydell,1984;Curcio,Paccia,1987;Botting,Conti-
Ramsden,2003).
CharakterystykęstrukturyzaburzeńjęzykowychwASD,opartą
nanajnowszychwynikachbadańikryteriachprzyjętychdlaDSM-V,
wopracowaniuR.Grzadzinski(Grzadzinski,Huerta,Lord,2013)
przedstawiaschemat2.
Schemat2.IlustracjazakresuzaburzeniastrukturyjęzykawASD
