Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚREDNIOWIECZE
22
sisz,alewszystkomożesz,bowystarczybyćmężnymiwyruszyćwdrogę.Tristan
iIzoldadająświadectwozwyciężającejnawetśmierćmiłości.Lancelotudowadnia,
żewiernośćjestmożliwa.ŚwiatkrólaArturauczyodwagi,solidarności,otwartości,
wielkodusznościibezinteresowności.Pieśnioczynachpokazują,jakkochaćmałą
czywielkąojczyznę.Mirakleprzypominają,żeopróczsprawiedliwościjestteżmi-
łosierdzie,iżetoono,wostatecznymrozrachunku,stajesięudziałemczłowieka.
Trubadurzyitruwerzyniewahająsięwyznać,żemiłośćtosztuka,wyrzeczenie,pró-
baiofiara,ależekochaćtrzeba,bomiłośćuszlachetnia,światczynipięknymaczło-
wiekaszczęśliwym.Powieśćdwornawyrażaprzekonanie,żewartomiećsweideały
iichbronić,botosięopłaca.Zyskmierzysiętuniepieniędzmileczpełniąludz-
kiegoistnienia.
Wmusic-halluNotre-DamedeParis,któryw1997r.zawojowałEuropęiKanadę,Luc
Plamondonznostalgiąwspominaczasybudowniczychkatedr,którymudałosiędosię-
gnąćgwiazdiutrwalićhistorięwświadectwiekamienia.Jednocześniezobawąspogląda
wstronętłumubarbarzyńcówiwandalistojącychuwrótświatakońcadwudziestegostu-
lecia.GautieriPlamondon:dzieliichpółtorawieku,rodzajuprawianejsztukiiwarun-
ki,wjakichprzyszłoimżyć.Łączyprzekonanie,żemiarącywilizacjiniejestpostęp
wczasieiDnowoczesności”,alepragnienieczłowieka,bytworzyćidążyćprzezswątwór-
czośćdonieskończoności.
Oczywiście,możnaiinaczej.Można,wśladzawspółczesnymThéophile’owi
GautierowiAloysiusemBertrandem,postawićsceptycznepytanie:DIpocóż
wskrzeszaćspróchniałeizakurzonehistorieśredniowiecza,gdyrycerstwoodeszło
jużnazawsze,wrazzkoncertamiswoichminstrelów,czaramiwróżekichwałą
walecznych!Cóżznacządlaobecnegowiekuniedowiarkównaszewspaniałelegen-
dy,ŚwiętyJerzykruszącykopiezKarolemVIInaturniejuwLu˜on,Paraklet,
zstępującynaoczachwszystkichnazgromadzeniesoborutrydenckiego,iŻyd
wiecznytułacz,spotykającykołomiastaLangresbiskupaGotzelin,żebymuopo-
wiedziećomęcePanaNaszego?”
2
.Zapytajmyotowpółczesnychnamtwórców.
L’Eternelretour(Wiecznypowrót)JeanaDelannoy,ExcaliburJohnaBoormana,
LancelotduLac(LancelotzJeziora)RobertaBressona,TheOnceandFutureKing
T
.H.White’a,PercevalEricaRohmera,IlNomedellaRosaImięRóżyUmberta
EcoijegofilmowaadaptacjaJeana-Jacques’aAnnaudatotylkonieliczneprzy-
kładynowoczesnychtranspozycjiśredniowiecznychtekstówirealiów.Historie
średniowieczawciążjeszczewieleznacządlanaszegowiekuniedowiarków.
FrancjawliterackiejawangardzieśredniowiecznejEuropy
UdziałFrancjiwkształtowaniuliteraturyśredniowiecznejEuropyjestogromny.
Przedewszystkim,zewzględunaprestiż,jakimjęzykfrancuskicieszysięwXII
iXIIIw.DziękiEleonorzeAkwitańskiej,francuskikrólujenadworzePlantagene-
2
A.Bertrand,NocnyKasper.FantazjesposobemRembrandtaiCallota,tłum.J.Trznadel,Warszawa1984,
s.104(GasparddelaNuit,wyd.franc.1842).