Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Optykawdwudziestymwieku
7
pliedSciencewcleVelandwOhio9dołączyłdoEdwar-
daWilliamsaMorleya(1838-1923)9słynnegoprofesora
chemiiwWesternReserVe9wcelupowtórzeniaekspe-
rymentuzeznaczniewiększądokładnością.Odziwo9
ichwyniki9opublikowanew1887roku9porazkolejny
byłynegatywne.
nWydajesięwystarczającopewne9żejeżelimiałbyist-
niećjakiśwzajemnyruchmiędzyZiemiąaeterem9to
musibyćbardzomały;natylemały9bycałkowicie
obalićwyjaśnienieaberracjiprzezFresnela.n
Takwięcpodczasgdywyjaśnienieaberracjigwiezdnej
wkontekścieteoriifalowejwymagałoistnienia
względnegoruchumiędzyZiemiąieterem9todo-
świadczeniaMichelsona-Morleyaobaliłytakąmożli-
AlbHrtEiQstHiQ(1879±1955)
wość.PonadtowynikiFizeauiAiry¶egowymagały
uznaniaczęściowegociągnięciaświatławwynikuru-
faleelektromagnetycznemogąpropagowaćsięwswo-
chuośrodka.
bodnejprzestrzeni9niebyłoinnegowyjścia.Odtejpo-
ryświatłobyłoprzedstawianejakosamopodtrzymują-
casięfala9akoncepcyjnynaciskprzeszedłzeteruna
1.5.Optykawdwudziestymwieku
pole.Falaelektromagnetycznastałasiębytemsamym
wsobie.
JulesHenriPoincarp(1854-1912)byćmożejakopierw-
Dnia19.10.1900rokuMa[KarlErnstLudwig
szypojąłznaczenieniemożnościeksperymentalnejob-
Planck(1858-1947)wygłosiłodczytprzedNiemiec-
serwacjijakichkolwiekefektówruchuwzględemeteru.
kimTowarzystwemFizycznym9wktórymwprowadził
W1899rokuzacząłrozpowszechniaćswojeprzekona-
nieśmiałepoczątkitego9comiałostaćsięwprzyszło-
nia9aw1900rokupowiedział.
ścinastępnąrewolucjąwmyślinaukowej-mHchInikę
nNaszeter9czyonnaprawdęistnieje"Niewierzę9żeby
kwIntową(ang.quIntummHchInics)9teorięobejmują-
bardziejdokładneobserwacjekiedykolwiekujawniły
zjawiskasubmikroskopowe(s.51).W1905roku9
cokolwiekponadwzględneprzemieszczenia.n
woparciuotepomysły9Einsteinodważniezapropono-
W1905rokuAlbertEinstein(1879-1955)przedstawił
swojąszczHgólnątHorięwzględności9wktórejonrów-
nież9zupełnieniezależnie9odrzuciłhipotezęistnienia
eteru.
wałnowąpostaćteoriikorpuskularnej9wktórejstwier-
dził9żeświatłoskładasięzporcjilubncząsteknener-
gii.Każdytakikwantenergiipromienistejlubfoton**
(ang.photon)9jakpóźniejzostałnazwany9miałenergię
proporcjonalnądoswojejczęstotliwościv9tojest
nWprowadzenieªeteruświetlnego©(ang.luminifHrous
E=hv9gdziewielkośćhjestnazywanastałąPlancka
IHthHr)okażesięzbędne9ponieważpogląd9którytu
(rys.1.1).Dokońcalat20.XXwieku9dziękiwysiłkom
przedstawię9niebędziewymagałwprowadzeniapoję-
Bohra9Borna9Heisenberga9Schr|dingera9DeBroglie-
ciaªabsolutniestacjonarnejprzestrzeni©.n
¶a9Pauliego9Diracaiinnych9mechanikakwantowa
Dalejpostulował.
stałasięteoriąbardzodobrzepotwierdzoną.Stopnio-
wostałosięjasne9żepojęciacząstkiorazfali9które
nŚwiatłozawszerozchodzisięwpustejprzestrzenize
wświeciemakroskopowymwydająsięwzajemniewy-
skończonąprędkościąc9którajestniezależnaodstanu
kluczać9powinnyzostaćpołączonewobszarzesubmi-
iodruchuciałaemitującegoświatło.n
kroskopowym.Pojęciowyobrazcząsteczkiatomowej
KinematykarelatywistycznaEinsteina*wnatural-
(np.elektronówineutronów)jakozlokalizowanych
nysposóbwyjaśniłaeksperymentyFizeau9Airy¶ego
bryłmateriijużniewystarczał.Wrzeczywistościoka-
iMichelsona-Morleya.Pozbawieniideieteru9fizycy
załosię9żetencząstkinmogąinterferowaćitworzyć
poprostumusieliprzyzwyczaićsiędokoncepcji9że
wzorydyfrakcyjnedokładniewtakisamsposób9wja-
*ZobacznaprzykładnSpecialRelatiVitynautorstwaFrencha9
**TerminnfotonnzostałukutyprzezG.N.Lewisa9NIturH9
rozdział5.
18grudnia1926r.