Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Wiadomościwstępne
1.3.Widmaemisyjne
Widmoemisyjnejesttowidmopromieniowaniawysyłanegoprzezsubstancję,która
wpewiensposóbzostałauprzedniowzbudzona-wchodzącewjejskładatomylubcząstecz-
kizostałyprzeniesionedowyższychstanówenergetycznych.Wprzypadkufotografiiczar-
no-białej,widmaemisyjnedająobrazyciemnychlinii(lubpewnychobszarówwidma)na
jasnymtle,gdyżwpraktycespektroskopowejpracujesięnaogółnanegatywachfotografii.
Omawiającróżneaspektyklasyfikacjiwidmatomówijonów,będziemyodwoływać
siędostrukturypowłokowejichpowłokelektronowych(p.1.1.a).Wogólnościpolegaona
natym,żeelektronysązgrupowanewróżnychstanachenergetycznych(powłokachelek-
tronowych),któresązlokalizowanewokreślonychodległościachodjądraatomowego.
Powłokowastrukturaatomówijonówzostanieomówionaszczegółowowp.7.2.1.
1.3.1.Widmaliniowe,pasmoweiciągłe–uwagiogólne
Wzależnościodogólnejstrukturymateriiodpowiedzialnejzapowstaniedanegowid-
maobserwujesiętrzyzasadniczoróżnetypywidm:widmaliniowe,pasmoweiciągłe.Na-
zwytepochodząodobrazu,jakiotrzymujesięzapomocąprzyrząduspektralnego,gdyjako
wtórnegoźródłaświatłaużyjemywąskiejszczeliny(p.1.2.2.a).Każdyztychtypówjest
charakterystycznydlapewnegostanufizycznegobadanejsubstancji.
A.Widmaliniowe
Zawidmalinioweodpowiedzialnesągłównieatomyijonyswobodne(paralubgaz
jednoatomowy,alenieprzyskrajniedużymciśnieniu).Wzależnościodobszarupowłoki
elektronowejatomu(zewnętrznyczywewnętrzny),wktórymznajdująsięelektronyodpo-
wiedzialnezapowstaniedanegowidma,otrzymujemywidmalinioweozasadniczoróżnej
strukturze:optycznelubrentgenowskie,przyczymzakresydługościfaliobutychwidm
częściowonasiebiezachodzą(rys.1.1).Widmaliniowesąwidmamicharakterystycznymi-
zapomocąanalizywidmowejmożnaustalićskładsubstancjiodpowiedzialnejzaichpowsta-
nie.Badaniestrukturytychwidmstanowigłówneźródłoinformacjiostrukturzeatomów.
a.Optycznewidmaliniowepowstająwwynikuzmianyenergiinajbardziejzewnętrz-
nychelektronówwatomachiobejmująobszarwidmowyoddalekiejpodczerwieni
(~1mm)ażdookoło50Å.Zewzględunazakresdługościfali,którewchodząwskład
widmaoptycznego,dzielimyjenawidmowidzialne(najczęściejodokoło7500Ådo
około4000Å),widmopodczerwone(oddługofalowejgranicyobszaruwidzialnego
wstronęfaldłuższych)iwidmonadfioletowe(odkrótkofalowejgranicyobszaruwi-
dzialnegowstronęfalkrótszych).
Jeślijedenzelektronówzewnętrznychatomuzostajeprzeniesionydostanuwzbudzo-
negowyższegoniżpierwszy,toemitująckwantenergii,atommożealbowrócićwprostdo
stanupodstawowego,alboteżprzejśćstopniowodoniższychstanówwzbudzonych,ado-
pieropotemdopodstawowego.Powstajewówczastzw.promieniowaniekaskadowei
Optycznewidmalinioweskładająsięzszereguliniiwidmowych,spośródktórych
dająsięwydzielićtzw.seriewidmowe,czyligrupyliniicharakteryzującychsiętym,że