Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Związekrodzajupismazobrządkiemreligijnym.
AotodrugiezdaniezrozprawyMnichaChrabra:Kr…stiv․żez
'esęrim…skami
igr․c
'skymipismenyno
˛z
'daaxo
˛sępisatislove
'n…sko
˛re
'c
'…bezustrojenija,któreznaczy:
,,Poprzyjęciuzaśchrześcijaństwausiłowalizapisywaćmowęsłowiańskąnieprzystoso-
wanymiliteramiłacińskimiigreckimi,,.ZastosowanieprzezSłowianjednegolubdru-
giegopismaniebyłoświadomymwyborem,leczzostałonarzuconeprzezkonkretną
sytuacjęhistoryczną.PismopojawiłosięuSłowianwnastępstwieprzyjęciachrześci-
jaństwa,arodzajpismazwiązanybyłściślezobrządkiemreligijnym.Słowianie,którzy
zetknęlisięzobrządkiemgreckim,przyswajalisobiepismogreckie,którepoprze-
kształceniusięwtzw.cyrylicębyłowużyciuuwszystkichSłowianprawosławnych.
Obrządekrzymskiposługiwałsiępismemłacińskim.WprowadzeniewIXw.przez
CyrylaiMetodegosłowiańskiegojęzykaliturgicznegonatereniejurysdykcjirzymskiej
byłościślezwiązanezpowstaniemnowego,wyłączniesłowiańskiegopisma,tzw.głago-
licy.Posługiwanosięniątakżedocelówświeckichwszędzietam,gdziedotarłrzymsko-
katolickiobrządeksłowiański.Jeżeliustępowałonnakorzyśćliturgiiłacińskiej,Słowia-
nieprzyjmowalialfabetłaciński(np.naMorawachlubwChorwacji),jeżeliustępował
nakorzyśćKościoławschodniego,Słowianieprzyjmowalicyrylicę(np.wMacedonii).
Zasięgposzczególnychalfabetówukazujemapa1.
CiekawiepodtymwzględemprzedstawiasięsytuacjanaBiałorusi.Zanimupo-
wszechniłasiętamogólniedziśużywanagrażdanka,wokresiekształtowaniasię
białoruskiegojęzykaliterackiegowprowadzanodwarodzajepisma.Białorusinipra-
wosławniposługiwalisiępismemtypurosyjskiego,katolicywprowadzalinapoczątku
XXw.łacinkętypupolskiego.OsiedlającysięodXIVw.napograniczupolsko-
-białoruskimmuzułmańscyTatarzypozeslawizowaniusięjużodpołowyXVIw.tłu-
maczyliswojetekstyreligijnenajęzykbiałoruskiipolski,zapisującjepismemarab-
skim,używanymnawetdocelówświeckich.Próbkętakiegotekstuukazujerys.1.
Rys.1.Pokwitowaniez1759r.,napisanepopolskupismemarabskim.
I.PISMO
19
