Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
doMścisławaGodlewskiegoz9czerwca1888pisał:
Bądźłaskawzakupićdlamniez„BibliotekiPozytywnej”wszystko,
cowyszłoSpencera,Baina,Taine’a,Milla.Darwinaetc.,słowemwszystkich
pozytywistów[...]Wszystkotojestmipotrzebnedoprzyszłejpowieści
nowożytnej,którejzarazpisaćniezacznę,chybawzimie,jeślimisiędotego
czasuklepkinierozlecą–aledoktórejchcęsobiezwolnaprzygotowywać
materiały.[L,t.1,cz.2,s.55]
Pracanadtekstemtrwałado27września1890.Powstawał
onwróżnychmiejscach:Ostendzie,Zakopanem,Krakowie,
Kaltenleutgeben(Austria).TakżewWiedniuiwłoskimComo.
OstatniestronicepowieścinapisałSienkiewiczwKrakowie.
Wtrakciepracyzmieniłsiętytuł(naBezdogmatu)ikoncepcja
gatunkowa(fikcyjnydziennikLeonaPłoszowskiego).Tworząc
swojedzieło,pisarzborykałsięnietylkozkłopotamiprzyjętej
formy,leczrównieżz„horyzontemoczekiwań”czytelników
Trylogii.Miałświadomośćswegonowatorstwa,azatem
imożliwegooporuzestronyodbiorców.„Naturaludzka–pisał
wliściedoJanczewskiej–wziętajestgłębiej,niżsięjąpowszechnie
bierzewpolskichzwłaszczapowieściach–imożejestwielerzeczy
nowych”(L,t.2,cz.2,s.156).Idlategopodkreślał:„Naturalnie
będązdaniazaiprzeciw,choćbydlatego,żerzeczjestnowa,
choćbydlatego,żetakmałokonwencjonalna”(L,t.2,cz.
2,s.156).
Bezdogmatudrukowałygazetytrzechzaborów:„Słowo”
wWarszawie,„Czas”wKrakowieoraz„DziennikPoznański”.
Powieśćnajpierwpublikowało„Słowo”(od2grudnia1889
do12października1890),apóźniejpozostałegazety.Nieobywało
sięprzytymbeznapięć.Jakwynikazkorespondencji,pisarz
znajdowałsięwówczaswstaniekonfliktuzredakcją„Słowa”,
naktórejnierzetelnośćnarzekałwjednymzlistów
doGodlewskiego:
PrzyrzekamCinajuroczyściej–pisałnp.9lipca1889–żezchwiląoddania
rękopismupowieści,doktórejjestemjeszczezobowiązany,zerwęwszelkie
stosunkizredakcją„Słowa”iwewszystkichpismachpublicznietoogłoszę.
NiechcębyćtraktowanyjakpiesizaWasząnierzetelność,zaWasze
niedbalstwooczymaświecić.[L,t.1,cz.2,s.84]
