Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
konwencji„nieszczęśliwego(zwłasnejwiny)kochanka”wpewnym
stopniuzamazujewizerunekpsychologicznypowieściowego
bohatera.
IX.PRZESTRZEŃIBOHATER
Umieszczając„autora”dziennikawdokładnieokreślonej
przestrzeni,Sienkiewiczwyposażyłjątakżewdodatkoweznaczenia
psychologiczne.Zasadniczojesttoprzestrzeńrealna,której
topografiabyłaznanapisarzowizautopsji.Tęwiedzę„przekazał”
onfikcyjnemudiaryście–kosmopolicieiglobtroterowi.Zapiski
dziennikazaczynająsiębowiemwRzymie,któregotopografię
precyzyjniewyznaczaszeregnazwulic,placówibudowli.
Płoszowski,„mieszkaniecEuropy”,swojemiejscewdawnejstolicy
imperiumtraktujejakoepicentrum,zarównowsensiefizycznym,
jakimentalno-emocjonalnym.Wszystkiejego„drogi”zbiegająsię
właśniewRzymie.Wnimkształtujestosunekdoświata,tutaj,
iprzedewszystkimtutaj,wśródzabytkówipięknasztuki,tworzysię
jegopostawaestetyczna.Włochyiichantycznaprzeszłość
(rzymsko-grecka)stanowiądlańpodstawowypunktodniesienia.
PoopuszczeniuRzymu,winnychprzestrzeniach,bohaterjest
skazanynaklęskę.„Wiecznemiasto”natomiaststaniesię
ostatecznymmiejscempowrotuitudopełnisięjegolos,
zapowiedzianaostatnimzapisemdziennikasamobójczaśmierć.
Rzymjestpodstawąkosmopolitycznejwizjiświata
Płoszowskiego.Klasycznąnormąjegożycia.Tanorma„zabarwia”
imotywujekontemplatywną,bezwolnąpostawęPłoszowskiego.
Przyjęciezaswoją(takżejakousprawiedliwienie)formuły
„improductivitéslave”równieżdokonujesięwrzymskim
środowiskuarystokratycznym.Podróżeiwyjazdywcześniejsze:
doszkoływMetzu,nauniwersytetwWarszawieczy
powielkoświatowąedukacjędoParyża,nieburzyływyniesionego
zRzymuświatopoglądu,leczjedyniegomodyfikowałyidopełniały
składnikaminowoczesnegodekadentyzmu.Płoszowskipozostawał
ciąglewtejsamejponadnarodowejprzestrzeni,którejnienaruszały
wpływy„lokalne”.Rzeczywistośćkrajowajestmunietylkoobca,
leczizasługujenakrytyczneoceny,częstopojawiającesię
