Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wpierwodrukudozdania:„Iwkrótcezdałemstateknawolęmorza”,
zachowałpisarzzaryssugestywnegoobrazuerotycznejsceny,lecz
jejwypełnieniepozostawiłdomyślnościczytelnikai,zacierając
kontury,paradoksalniejąwyostrzył.
Wbliskimsąsiedztwie(na52stroniepierwszejczęścirękopisu)
pojawiasięteżinneskreślenie,stanowiąceżartobliwykomentarz
dosposobu„filozofowania”bohateranatematszczęścia:
Mniekrążyłowgłowiepełnomyśliimógłbymbyłfilozofować,choćby
dozmroku,gdynagle,Bógwieskąd,tunatymŚródziemnymMorzu,
przyszedłminapamięćwierszReja,nadktórymśmieliśmysięzŚniatyńskim:
GłupiJózef,otoniepleć/Gdyodszczęściamożeszcomieć...
Napodstawiezachowanegorękopisumożnarównieżzauważyć,
żedrugi(wpierwodruku)tompowieścistwarzałSienkiewiczowi
szczególniewieletrudności.Sąwnimbowiemlicznezamazania,
przeformułowaniaiprzestylizowaniazdań,przeniesieniuulegają
całe,częstoobszerne,fragmenty.Inaczejm.in.zostały
przedstawionewewcześniejszejwersjistosunkinarratora
zeŚniatyńskimiiKlarąHilst(np.skreśliłautorlistKlary
doPłoszowskiego).Największekłopotymiałpisarzzujęciem
sytuacjipo„odtrąceniu”zabiegówbohateraprzezAnielkę.
Wustylizowaniutegofragmentumożnadostrzecszeregzmian
tekstowych,zarównowkonstrukcjizdań,jakiwichróżnych
odcieniachznaczeniowych.Właściweodczytanietychpartii
powieściowychwymagalicznychfilologicznychzabiegówipracy
nad„rozszyfrowaniem”zdańisłów,którezostałyprzezpisarza
zaklejonelubzamazane.
Tomtrzeciprzynosiniecomniejpoprawek,aleitusiędaodkryć
znaczącezmiany.Dostrzecjemożnawrefleksjachośmierci,
rozważaniachotym,czymdlanarratorabędzieprzyjścienaświat
dzieckaAnielki(naodwrocie94stronyznajdujesięzdanie:„Ale
jasądziłem,żetodzieckozanimjeszczeprzyjdzienaświatjuż
zapanujewjejsercu/żemnietamwymażezlistyżyjących”).Pod
datą11listopada(1884),odmiennieniżwpierwodruku,została
wprowadzonawiadomośćosamobójstwieKromickiego:
Następnadepeszaspadładziśnamniejakpiorun.„Kromickizastrzeliłsię.
WracamChwastowski”.Odczytujęjącochwilaodkilkugodzinizdajemisię,
