Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A6–Powstawaniewzoruiprzedziałów
43
wzorów.Niemniejwykazanoteż,żenawetwprzypadkachmutacjitych
genówczęstozachowywałysięniektóreelementywzorów.Towskazuje,
żewzórpowstajeetapami,aprzedwpełniuformowanymwzorem
pojawiasięprzedwzórnastępnierozbudowywanywwynikudziałania
głównychgenówzaangażowanychwformowanieostatecznegowzoru.
Naprzykładwrozwijającejsiękończyniekręgowcawystępujątrzy
centrasygnalizacyjne(organizacyjne),którepolaryzujątrzyosiekoń-
czyny(tematM2).Umutantów,uktórychdwacentrazostałyzniesione,
atrzeciecentrumniepełnidalejfunkcjipolaryzującej,mimotodo
pewnegostopniapowstajewzórbudowykończyny.Tosugeruje,żeist-
niejejakiśmechanizmustalającyprzedwzór,aodpowiedzialnyzautwo-
rzenietrzechcentróworganizacyjnych.
Mamydanewskazujące,żeniektóreukładyrozwojowe,takiejak
pączek(zawiązek)kończynykręgowcaimerystemyroślin,mająwe-
wnętrznezdolnościdotworzeniawzorówbudowynarządówdojrzałych,
niezależneodekspresjigenów.Możnatoudowodnićdoświadczeniach
zrozpraszaniemkomórektworzącychtenarządyizachowywaniem
przezniezdumiewającychzdolnościdoreorganizacji.Jeżelinaprzykład
komórkimezenchymatycznepączkakończynyzostanąwhodowliroz-
proszone,wymieszane,anastępnienapowrótwprowadzonepodekto-
dermępączkakończyny,totakzmodyfikowanypączekpookresiechao-
tycznegowzrosturozwijasięwprawidłowowyglądającepalce,mimo
brakuokreślonychwzorówekspresjigenów,którenormalniewystępują
wrozwojukończyny.Możetobyćskutkiemdziałaniamechanizmu
reakcjidyfuzyjnej,układuchemicznegoobejmującegojedenlubwięcej
współdziałającychskładnikówdyfuzyjnych,któremogąspontanicznie
tworzyćwzorybudowy.Zakładając,żewieleukładówtworzeniawzo-
rówopierasięnadyfuzji(wtymgradientmorfogenuihamowanie
boczne),niebyłobyniczymzdumiewającymwykazanie,żeinnemecha-
nizmyrozwojoweteżmajątopodłoże.Proponujesiękilkamodelitego
(a)
(b)
aktywator
inhibitor
(c)
autokataliza
Rys.5.(a)Modelreakcjidyfuzyjnej,wktórymaktywator(liniabiała)iinhibitor(liniaszara)sąpoczątkowo
jednolicierozproszonewpolukomórek,alespontaniczniegenerująregularneszczytyaktywności
aktywatora.(b)Schematdziałaniaaktywatoraiinhibitora;aktywatorstymulujewłasnąsyntezęisyntezę
inhibitora,atendyfundujeszybciejniżaktywator.(c)Jeżelipolekomórekzwiększasię,zwiększasiętakże
liczbaszczytówaktywatora
