Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kwasówjestpierwiastektleninadałmunazwęoxygenium(zjęzykastarogreckiego:
oksus-kwas,gennao-rodzić,tworzyć;nazwataprzetrwaławjęzykachobcych:
kisłorod,Sauerstof,oxygen,takżepierwotniewjęzykupolskim-kwasoród).
Niedługopóźniejkoncepcjęobaliłoodkryciekwasówbeztlenowych,np.chlo-
rowodorowego,siarkowodorowegoicyjanowodorowego.WkrótcepotemHumphrey
Davywykazałwdoświadczeniachzelektroliząwodnychroztworówkwasów,żeistot-
nympierwiastkiemdlakwasówjestwodór.JustusLiebigwyprowadziłdalszywniosek:
kwasyzawierająatomywodoru,któremożnapodstawićatomamimetali.
TeoriakwasówizasadArrheniusa
Wlatach80.XIXwiekuSvanteArrheniussformułowałteoriędysocjacjiwyjaśniającą
naturękwasówizasad.Założyłon,żemocnekwasyizasadydysocjująwroztworach
wodnychsamorzutniejużpodwpływemcząsteczekwody(wcześniejuważano,że
dysocjacjaumożliwiającaelektrolizęzachodzipodwpływempolaelektrycznego).
Ważnąprzesłankąbyłaobserwacja,żereakcjomzobojętnianiamiędzymocnymi
kwasamiimocnymizasadamitowarzyszystałyefektcieplny,równyciepłutworzenia
wodyzjonów:
H
++OH-ąH
2O
ΔH=-57kJ.mol
-1
Gdybyreagowałyniezdysocjowanecząsteczki,niebyłobyzrozumiałe,dlaczego
reakcjeróżnychkwasówizasaddajątensamefektcieplny:
KOH+HNO
3ąKNO
3+H
2O
NaOH+HCląNaCl+H
2O
ΔH=-57kJ.mol
ΔH=-57kJ.mol
-1
-1
Potwierdzeniembyłyrównieżdwukrotniewyższeciśnienieosmotyczneizmiany
prężnościparydlaroztworówelektrolitówtypuAB.WteoriiArrheniusakwasem
nazywasięsubstancję,którawroztworachwodnychdysocjujezwiększającstężenie
jonówwodorowych,zaśzasadą-substancjędysocjującąwwodziezezwiększeniem
stężeniajonówwodorotlenowych.
Byłtodużypostępwteoriikwasówizasad,jednakteoriaArrheniusaodnosiła
siętylkodoroztworówwodnych.Tymczasemoddawnaobserwowanotakżereakcje
kwasowo-zasadowewroztworachinnychrozpuszczalników.
TeoriaArrheniusaumożliwiałabliższeokreśleniemocykwasówizasad.Mocne
elektrolitycharakteryzująsięwysokimstopniemdysocjacjiα,bliskim1,0:
α=
stężenieformyzdysocjowanej
całkowitestężenieelektrolitu
Zewzględunazależnośćstopniadysocjacjiodstężeniaelektrolitu,lepsząmiarą
mocydlasłabychkwasówizasadjeststaładysocjacjiK.
56
CZĘŚĆI.Teoretycznepodstawychemiianalitycznej