Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
ROZDZIAŁ1
PODSTAWY
.Wiązaniachemiczneibudowacząsteczek
Chociażwzorykropkowe(elektronowe)wyraźnieuwzględniająwszystkieelektrony
walencyjnewcząsteczce,ichrysowaniejestżmudneiczasochłonne.Dlategoczęściejsą
stosowanewzorykreskowe,skondensowaneiwzoryszkieletowe.
Wartojestjednakrysowaćwolneparyelektronowewewzorachchemicznych,choćcza-
samisąonepomijane.Zdarzasiętak,jeśliniebierzemypoduwagęwłaściwościchemicz-
nychlubreaktywnościzwiązku.Kiedyjednakzapisujemyreakcjechemiczne,zobaczymy,
żegdywolneparyelektronoweuczestnicząwreakcjijesttokonieczne,abyuwzględnićje
wstrukturzezwiązku.Dobrymnawykiemjestzatemmiećzwyczajrysowanianiewykorzy-
stanych(wolnych)parelektronowych.
1.7ATrochęwięcejowzorachstrukturalnychkreskowych
•Kreskowewzorystrukturalnezawierająlinie,którymipokazujesięwiążącepary
elektronówiktórełącząposzczególneatomyopisanesymbolempierwiastka.Dotyczy
towszystkichatomówwcząsteczce.
Jeślispojrzymynamodelpręcikowo-kulkowyalkoholupropylowegoprzedstawionyna
rys.1.3aiporównamygozewzoremkropkowym(elektronowym),kreskowymiskonden-
sowanymi(uproszczonym)narysunku1.3b–d,możemystwierdzić,żezapisanywtensposób
łańcuchatomówjestwtychwzorachprosty(liniowy).Wmodelupręcikowo-kulkowym,
którydokładniejodpowiadarzeczywistemukształtowicząsteczki,łańcuchatomównie
jestliniowy.Ważnejestrównieżto,żeatomypołączonepojedynczymiwiązaniami
mogąsięwzględnieswobodnieobracaćwokółwiązania0(Przyczynętegoomówimy
wrozdziale1.12B).Tastosunkowoswobodnarotacjawokółwiązaniapojedynczegoozna-
cza,żełańcuchatomówalkoholupropylowegomożeprzyjąćwieleróżnycharanżacji,na
przykładtakich,jakteprzedstawioneponiżejatakżenieskończonąliczbęinnych,które
będąmiałytakąsamąsekwencjępołączeńichatomów.
H
H
C
H
H
C
H
H
C
H
O
H
lub
H
H
C
H
H
C
O
H
H
C
H
H
lub
H
H
C
H
H
C
H
H
C
H
H
O
Równoważnewzorykreskowealkoholupropylowego
WSKAZÓWKA
Ważnejest,abyśbył
wstanierozpoznać,
kiedywewzorze
strukturalnymatomysą
taksamopołączone,
akiedysątoizomery
konstytucyjne.
Wszystkiepowyższewzorystrukturalnesąrównoważneiwszystkieprzedstawiająalkohol
propylowy.
Wzorystrukturalnekreskowe,takiejakteprzedstawionedlaalkoholupropylowego,
wskazująsposób,wjakiatomysązesobąpołączonenatomiastniesąreprezentacjamirze-
czywistychkształtówcząsteczki.Walkoholupropylowymwiązanianietworząkątów900,
aleczworościenne(tetraedryczne).Wzorystrukturalnekreskowepokazujątylkopołącze-
niaatomów.Izomerykonstytucyjne(rozdział1.6A)różniąsiękolejnościąpołączeńatomów
idlategomusząmiećróżnewzorystrukturalne.
Rozważmyzwiązekzwanyalkoholemizopropylowym,któregowzórmożemyzapisać
wróżnysposób:
H
H
O
H
H
H
H
H
O—H
H—C—C—C—H
lub
H—C—C—C—H
lub
H—C—C—H
H
H
H
H
O
H
H
H—C—H
H
H
Równoważnewzorykreskowepłaskiealkoholuizopropylowego
Alkoholizopropylowyjestizomeremkonstytucyjnym(rozdz.1.6A)alkoholupropylowego,
ponieważwjegostrukturzeatomypołączonesąwinnymporządkuwporównaniudo
alkoholupropylowego,natomiastobazwiązkimajątakisamwzórcząsteczkowy,C
3H
8O.
