Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyfarmakodynamiki
37
innychleków,przezhamowaniepotrzeb-
nejdoaktywnegotransportuATP-azy.
Interakcjewzakresiebiotransformacji
Dwalekimetabolizowaneprzezwątro-
bęmogąwzmagaćswąbiotransformację,
gdyjedenznichjestinduktoremenzyma-
tycznym,lubteżhamowaćbiotransforma-
cję,gdyjedenznichzmniejszaaktywność
enzymówmikrosomalnychwątroby.Kla-
sycznymprzykłademinduktoraenzyma-
tycznegojestfenobarbital,któryzwiększa-
jącaktywnośćenzymówmikrosomalnych
wątroby,zwiększametabolizminnychle-
ków,ajednocześniezmniejszaichaktyw-
nośćfarmakologiczną.
Interakcjewzakresiewydalania
Głównądrogąwydalanialekówsąner-
ki.Równoczesnepodanieleków,które
konkurujązesobąotensammechanizm
transportukanalikowego,prowadzido
zmniejszeniaszybkościwydalaniajednego
znich.
Preparatyzwiększająceprzesączanie
kłębuszkoweiwydzielaniekanalikoweob-
niżająstężenieinnychlekówwekrwi,
zwiększającichwydalanie.
Zmniejszenieprzepływukłębuszkowe-
goiwydzielaniakanalikowegoprowadzido
zatrzymanialekuworganizmieorazprze-
dłużeniasiłyiczasujegodziałania.
Wydalanielekówulegazahamowaniu
wprzebieguniektórychschorzeńzwiąza-
nychzupośledzeniemsprawnościwydziel-
niczejnerek,np.przewlekłegozapalenia
kłębuszkównerkowychczywniewydolno-
ścikrążenia.Wtakichstanachlekipozosta-
jądłużejworganizmie.Podanieśrodków
moczopędnychprowadzidoszybszegowy-
dalaniainnychwydalanychzmoczemle-
kóworazzmniejszeniasiłyiskróceniacza-
suichdziałania.
1.3.3.3.Interakcje
farmakodynamiczne
(koergizm)
Lekizastosowanerównocześniemogąwy-
kazywaćdziałanieleczniczeniezależnie
odsiebielubefektdziałaniajednego
znichmożebyćmodyfikowanyprzezdru-
gilek.Ichwzajemneoddziaływaniamani-
festująsięwpostacisynergizmuiantago-
nizmu.
Antagonizmfarmakologiczny
Występujewtedy,gdylekidziałają
przeciwnie,powodującwefekcieosłabie-
nielubcałkowitezniesieniedziałaniafar-
makologicznego.
Wyróżniamyantagonizmkonkurencyj-
nyiniekonkurencyjny,funkcjonalny(czyn-
nościowy)ichemiczny.
Zjawiskoantagonizmufarmakologicz-
negoznajdujezastosowaniewleczeniuza-
truć.
Antagonizmkonkurencyjny(kompety-
cyjny)zachodziwtedy,gdydwaleki,ago-
nistaiantagonista,współzawodniczą
owiązanieztymsamymreceptorem.Ago-
nistaiantagonistamajątensampunkt
uchwytudziałania,np.atropina(antagoni-
sta)znosidziałanieacetylocholiny(agoni-
styreceptoracholinergicznego);wtym
przypadkuacetylocholina,podanawod-
powiedniejilości,możeznieśćhamujące
działanieatropiny.
Antagonizmfunkcjonalny(czynnościo-
wy)poleganatym,żedwalekioróżnym
punkcieuchwytuwywołująprzeciwny
efekt,np.noradrenalina,działającnare-
ceptoryα
1
,wywołujeskurcznaczyńiwzrost
ciśnieniakrwi,apapaweryna,działającbez-
pośrednionamięśniówkęgładką,rozkur-
czanaczyniaiobniżaciśnieniekrwi.
Antagonizmchemicznypoleganatym,
żedwalekireagujązesobą,tworzączwią-
zekosłabszymdziałaniulubnieczynny
biologicznie;np.wzatruciachjonamime-
taliciężkichstosujesięzwiązkichelatują-