Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Zasadyodpowiedzialnościkarnej
Art.5
nodśrodka”).Czynisiętonaogół,posługującsiękategoriątzw.zasadjurysdykcjikarnej,
mającychzapodstawęposzczególneokoliczności(łącznikijurysdykcyjne),naktórepań-
stwomożesiępowoływać,uzasadniając,żedanyczynmieścisięwzakresiejegoprawa
karania.Wedługtegowłaśnieschematuzostałwyznaczonynprzestrzenny”zakreszastoso-
waniaprzepisówKodeksukarnego,aprzezodesłaniezawartewart.116k.k.-przepisów
całegopolskiegoprawakarnego.Obecnystanprawamiędzynarodowegopozwalanawy-
różnienienastępującychsześciuzasadjurysdykcjikarnej:zasadyterytorialności,zasady
obywatelstwa,zasadyochronnejwzględnej,zasadyochronnejobostrzonej,zasadykrymi-
nalizacjizastępczejorazzasadyrepresjiuniwersalnej.Zasadaterytorialnościzostaławtym
wyliczeniuwskazanajakopierwsza,żebypodkreślić,żestanowionapodstawowąregułę
jurysdykcyjnąsłużącądowyznaczeniapaństwalubpaństwuprawnionychdowykony-
waniaiuspuniendiwodniesieniudookreślonegoczynu.Terytoriumstanowijedenzele-
mentówkonstytutywnychpaństwaiztegowzględuprzyjmujesię,żepaństwuprzysługuje
prawodowykonywaniaswegowładztwa,wtymwzakresieprawakarania,wstosunkudo
wszelkichprzejawówżyciaspołecznegonajegoterytorium.Zapewneówszczególnystatus
zasadyterytorialności,wynikającyzsiłyłącznika,doktóregosięonaodwołuje,byłjednym
zpowodów,dlaktórychzdecydowanosięprzepiszasadęwyrażający(art.5k.k.)wyeks-
ponowaćprzezzamieszczeniegowrozdzialeI,podczasgdypozostałeprzepisywyznacza-
jącegraniceobowiązywaniaprzepisówpolskiegoprawakarnegowprzestrzenizawarto
wrozdzialeXIII.
2.Komentowanyprzepiswyznaczagraniceobowiązywaniaprzepisówpolskiegoprawakar-
negowprzestrzeniwedługzasadyterytorialnościorazzasadybandery,którastanowi
swoistedopełnienie(uzupełnienie)tejpierwszej.Stosowniedopierwszejztychzasad
ustawękarnąpolskąstosujesiędosprawcy,którypopełniłczynzabronionynaterytorium
RzeczypospolitejPolskiej,stosowniezaśdodrugiejznich-dosprawcy,którypopełnił
czynzabronionynapolskimstatkuwodnymlubpowietrznym.Zmienić(ograniczyć)tak
wyznaczonegraniceobowiązywaniaprzepisówpolskiegoprawakarnegowprzestrzeni
mogłabynaturalnieratyfikowanaprzezPolskęumowamiędzynarodowa,cosygnalizuje
niejakokońcowyfragmentart.5k.k.
3.nTerytoriumRzeczypospolitejPolskiejtoobszarlądowy,przestrzeńpowietrzna,wody
iwnętrzeziemiwobrębiepolskiejgranicypaństwowej,tj.powierzchnipionowejprzecho-
dzącejprzezlinięgraniczną,oddzielającejterytoriumpaństwapolskiegoodterytoriów
innychpaństwiodmorzapełnego(zob.art.1i6ustawyz12.10.1990r.oochroniegranicy
państwowej,Dz.U.z2022r.poz.295zezm.).
4.Wbrewżywionymnierzadkomylnymprzeświadczeniomzasadaterytorialnościrządzi
takżeczynamizabronionymipopełnionyminaterenieobcychprzedstawicielstwdy-
plomatycznych(zob.L.Gardocki,Zasadyobowiązywaniaustawy,nPalestra”1996/3-4,
s.90in.).
5.nStatekwodnytourządzeniepływająceonapędziemechanicznymlubbeznapędume-
chanicznego,wtymrównieżprom,wodolotipoduszkowiec,przeznaczonedożeglugi
morskiejalbodoużytkunaśródlądowychdrogachwodnychlubtakużywane(zob.zwłasz-
czaart.2§1ustawyz18.09.2001r.-Kodeksmorski,Dz.U.z2023r.poz.1309;art.5ust.1
pkt1ustawyz21.12.2000r.ożegludześródlądowej,Dz.U.z2022r.poz.1097zezm.).
Zgodniezcząstkowądefinicjątegookreślenia,ustanowionąwart.115§15k.k.,statkiem
JarosławMajewski
65