Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.HISTORIAMIKROBIOLOGII
tMikroorganizmpowyizolowaniuodchoregoipasażowaniuwczystejkulturze
jestzdolnydowywołaniaidentycznejchorobyuinnegoosobnika.
Zczasemdodanojeszczejedenwarunek,żetensamdrobnoustrójpowinienmóczostać
ponowniewyizolowanyoddoświadczalniezakażonegoosobnika,cowynikazlogicz-
nychnastępstwwcześniejszychzałożeń.SamKochniewidziałpotrzebypodkreślania
wszczególnysposóbtegowarunku.
UstanowioneprzezKochapostulatybyłykamieniemmilowymwmikrobiologii
medycznej,ponieważdziękinimpozawszelkąwątpliwościąmożnabyłoudowodnić,
żeposzczególnedrobnoustrojestanowiąprzyczynęchorobyzakaźnej.Równocześnie
wpłynęłyniestetynautrwaleniesięwmedycynieschematycznegoiprostegomyślenia
ochorobiejakowynikuoddziaływaniajednegoszczególnegoczynnika(tzw.jedno-
czynnikowakoncepcjachoroby).
JeszczezażyciaKochazaczęłypojawiaćsięwątpliwości,czywoparciuotepostulaty
zawszemożnawyjaśnićprzyczynęchoroby.Wynikałyonem.in.zbadańnadcholerą.
ChorobataendemiczniewystępowaławIndiachipodejrzewanojejbakteryjnąetio-
logię.Gdyw1883rokuzaatakowałaEgipt,pojawiłasięobawa,żemożedotrzećdo
Europy.RządyeuropejskiewysłałydoAfrykinajlepszychbadaczy.Prusy-Roberta
Kocha,GeorgaGafkylegoiBernhardaFischela.Dziękizastosowaniupodłożystałych
dośćszybkowyizolowalioniwczystejkulturzeVibriocholeraeześrodowiskaipróbek
odpacjentów.PrzecinkowcespełniałypierwszyidrugipostulatKocha.Trzecizostał
wypełnionyprzezprzypadek,kiedylekarzzekipyfrancuskiejpołknąłbakterieidoszło
uniegodorozwojuchoroby.Zwierzęcymodel(świnkamorska)zostałodkrytypo
powrocieKochadoBerlinawczasiewybuchuepidemiicholerywEuropiew1884roku.
Okazałosięjednak,żeVibriocholeraeobecnerównieżuosobnikówzdrowych
(nosicielstwo),costałowsprzecznościzwynikającymz2.postulatuspecyficznym
związkiemmiędzydrobnoustrojemichorobą.
TrudnościnapotkanotakżewodniesieniudoPlasmodiumfalciparum,czynnikaetio-
logicznegomalarii,nadktórąrównieżpracowałKoch(uznawanyjestrównieżzaojca
medycynytropikalnej).Nieudawałosięgobowiemwyizolowaćinvitro.Kochmiał
świadomośćpewnychograniczeńwwykazaniuetiologicznejroliokreślonegoczyn-
nikawynikającychzpostulatówiuważał,żejeżelidwapierwszeznichspełnione,
tozwiązekprzyczynowymiędzyczynnikiemachorobąmożnajednakudowodnić.
WspółczesnepracenadVibriocholeraeiodkrycieśrodowiskowegorezerwuarutych
bakteriiwśluzowejotoczceniebieskozielonychalg,atakżewpływunaichnamnażanie
siętemperaturywódoceanicznychizmianklimatycznych,pozwoliłynaopracowanie
biokompleksowegomodeluryzykawystąpieniacholery.Uwzględniaonmolekularne
podłożechorobotwórczościbakterii,alerównieżwiążewystąpieniechorobyzsocjal-
no-bytowymiuwarunkowaniamiludziizmianamiklimatycznymi.Późniejszeodkrycie
biofilmówuświadomiłobadaczomrolęwtymprocesiekonsorcjówdrobnoustrojów
6