Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzeniedomotywacji
U…wyjaśnili,dlaczegotakonkretnainformacjajestistotnadlatwojegożycialubjestdla
ciebieprzydatna”(s.838).Interwencjauświadomiłastudentomużytecznośćiwartość
kursu.Grupakontrolna,któraniepisałatakiegoeseju,byłaznaczniemniejświadoma
użytecznościiwartościinformacji.Jakwidaćnarycinie1.5,studenciwyjaśniający,
dlaczegokursbyłistotnydlaichżyciaosobistego,akademickiegoizawodowego,uzy-
skaliwyższąocenęzbiologiiniżcizgrupykontrolnej.Zatem,uświadomieniesobie
użytecznościiwartościprzedsięwzięciazwiększamotywacjędoodniesieniasukcesu.
Motywacjawewnętrznaizewnętrznasięłączą
Ludzieniemająproblemuzrobieniemtego,cochcą.Innymisłowy,gdywewnętrzna
motywacjajestwysoka,pojawiasięzachowanie.Ludzierównieżniemająproblemu
zrobieniemtego,cojestkonieczne,abyuzyskaćwysokocenionąnagrodę.Alecowsy-
tuacji,gdychcenie,wartośćlubjednoidrugiesąniskie?Czyzachowaniemotywowane
wewnętrznienadalsiępojawi?
Powiązaniemotywacjiwewnętrznejizewnętrznej
Wrozróżnieniunamotywacjęwewnętrzną/zewnętrznąmotywywewnętrznepopy-
chają,azewnętrznepodnietyprzyciągają.Alewyobraźsobie,żepopychanieniema
kierunkulubprzyciągacięcośnieznanego,czyliniemaszpreferencji.Naprzykład,
kiedyczujeszgłód,woliszjedzenieczywodę;kiedychcecisięspać,wybieraszłóżko
czyrower;kiedyodczuwaszsamotność,pragnieszprzyjacielaczytelewizji;akiedy
boiszsięciemności,preferujeszwracaćdodomuwpojedynkęczyzkimśznajomym?
Ludzkiewyboryniesąlosowe.Wewszystkichprzypadkachwewnętrznepopychanie
izewnętrzneprzyciąganiesąpowiązane–wewnętrznymotywpopychajednostkę
wkierunkukomplementarnegoceluzewnętrznego:głód–dojedzenia,samotność
–doprzyjaciół.Zatemcelmotywującyzachowaniezależyodwewnętrznegomotywu
jednostki,takiegojakgłód,senność,samotnośćlublęk.
Jakwięcmotywacjawewnętrznapowoduje,żejednostkaszukakomplementarnego
celu–je,gdyjestgłodna,kładziesię,gdyjestśpiąca,lubpiszeSMS-adoprzyjacie-
la,gdyjestsamotna?Psychologiadostarczyłapewnychodpowiedziprawie70latte-
mu.Popierwsze,użytecznośćiwartośćpodnietyzależąodintensywnościmotywu.
Początkowopsychologowie,naprzykładKurtLewin(1936)iEdwardC.Tolman(1932),
utrzymywali,żewzrostsiłymotywuzwiększawartośćizapotrzebowanienapodniety
komplementarne.Naprzykładgłódsprawia,żejedzeniejestbardziejwartościowe,
senność–żerośniewartośćłóżka,alękprowadzidowzrostuwartościbezpieczeństwa.
Wkonsekwencjiwzrastazapotrzebowanienażywność,łóżkoibezpieczeństwo.Po
drugie,ludziemusząbyćświadomiswoichwewnętrznychmotywów–alejaktomoż-
liwe?Czypotrafiszodróżnićodczuciawskazującenagłód,senność,samotnośćlublęk?
Świadomośćtychdoznańwynikazinterocepcji,czylipostrzeganiawewnętrznychdo-
znańlubbodźcówpochodzącychzwnętrzaciała,takichjakświadomośćgłodukontra
sennośćkontrasamotnośćkontralęk.Potrzecie,ponieważkażdymotywodczuwany
jestinaczej,możepoprowadzićosobęwkierunkukomplementarnejpodniety(Hull,
1943).Naprzykładgłódjestodczuwanyinaczejniżsamotnośćiwzwiązkuztymgłód
popychaczłowiekadojedzenia,podczasgdysamotnośćprowadzigodoprzyjaciół.
16
