Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzeniedomotywacji
Winteriin.,1998).Możnaspekulować,żewiększośćosóbzestałąpotrzebąprzyna-
leżnościbędzieszukaćdrogizawodowej,którazapewniimkontaktyzinnymi(Winter
iin.,1998).Osobyróżniącesiępoziomemekstrawersjibędąmiałyróżnepreferencje
wzakresierozmachuimprez–nadużychprzyjęciachczęściejspotkamyekstrawerty-
kówniżintrowertyków(ArgyleiLu,1990).
Cowięcej,ludzieoddziałująnaswojeśrodowiskonakilkasposobów(Bandura,2018).
Dalekowzroczneprzewidywaniepozwalaustalaćcele,planyichosiągnięciaiprzewidy-
waćwynikitychplanów,przypominamotywacjępoznawczą.Naprzykład,student
możesformułowaćceluzyskaniastopniauniwersyteckiego,zaplanowaćosiągnięcie
tegoceluiprzewidziećwyniki,gdyplanyzostanąwprowadzonewżycie.Samoregulacja
todrugacechaaktywnegopodmiotu.Czyludziemająstandardy,zktórymiporównują
swojezachowanie?Osądysukcesukontraporażki,zachowańmoralnychkontranie-
moralnychlubkorzystnychkontraszkodliwychsąmożliwymireakcjaminastandardy,
któresamisobienarzucamy.Naprzykładdumajestpozytywnąreakcjąnawłasne
zachowanie,podczasgdywstydlubpoczuciewiny–nie.Wreszcie,autorefleksyjność
odnosisiędozdolnościzastanawianiasięnadkonkurującymiwartościami,różnymi
możliwymicelami,różnymikierunkamidziałania,swoimimożliwościamiidecyzjami
okierunkudziałania.Ileczasuienergiizajęłycirozmyślaniaowyborzeuniwersytetu,
kierunkustudiówiupragnionejkariery?
Gotowośćmotywacyjna
Windywidualnymrepertuarzezachowańniektóreznichlepiejniżinnepozwalają
wdanejsytuacjiosiągnąćpożądanystankońcowy.Jakiezachowaniezadziałajejzda-
niemnajlepiej?Teoriagotowościmotywacyjnejodnosisiędopragnieniaosiągnięcia
określonegostanukońcowego,takiegojakteprzedstawionenarycinie1.1(Kruglanski
iin.,2014).Gotowośćmotywacyjnazależyodpragnieniadanejosobyioczekiwania,że
pragnienietozostaniezaspokojone.Pragnieniaodnosząsiędozachcianek,motywów,
popędów,potrzeblubżyczeń.Środowiskojednostkizawierazasobyzwaneafordancja-
mi,któreumożliwiajązaspokojeniepotrzeb.Oczekiwaniejestprzekonaniemjednostki
oprawdopodobieństwie,żedostępnaafordancjamożezaspokoićbieżącepragnienie.
Cowięcej,skutecznośćafordancjizależyodtego,jakbardzojejcechyodpowiadająlub
uzupełniającechypragnienia,atodopasowanieokreślastopieńoczekiwania,żeafor-
dancjajezaspokoi.Naprzykład,jedzenielepiejodpowiadanagłódniżwoda.Wzwiąz-
kuztymsilniejoczekujemy,żetojedzenie,aniewoda,mazdolnośćzaspokojenia
głodu.Narycinie1.6dozilustrowaniagotowościmotywacyjnejwykorzystanopotrzebę
afiliacji.Wyobraźsobiekoniecswojegozwiązku,bycienowąosobąwkampusieoraz
oczekiwanienazawiadomienieoprzyjęciunastudia.Tetrzywydarzeniamogąwy-
woływaćuczucieodrzucenia,samotnośćilęk,cozkoleirodzipotrzebęafiliacji.Bycie
zkimśułatwiaradzeniesobieztymiuczuciami.Potrzebaafiliacjiwtymprzypadkujest
wteoriigotowościmotywacyjnejklasyfikowanajakopragnienie.Środowiskojednostki
możezawieraćdowolneafordancjewymienionepoprawejstronieryciny1.6.Należy
jednakwskazać,żeróżniąsięonepodwzględemzdolnościdozaspokojeniapotrzeb.
Obiadznajlepszymprzyjacielemjestwstaniezaspokoićwszystkiecechypotrzeby
afiliacji,natomiastinneafordancjemogązaspokoićtylkoniektóreznich.Naprzy-
kład,twójnajlepszyprzyjacielmożecięlepiejpocieszyćporozstaniu,skuteczniej
zmniejszyćtwojąsamotność,apysznylunchchwilowoobniżylęk.Zgodniezgoto-
wościąmotywacyjnąwzrostdopasowaniamiędzypragnieniemaafordancjązwiększa
18
