Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
aodbiorcategozdaniauczyniłcoś,cowpolskimobyczajuwymaga
podziękowania.
Stosownejęzykowezachowaniagrzecznościowewymagajątej
wyższejumiejętnościposługiwaniasięjęzykiem,któranazywanajest
kompetencjąkomunikacyjną,anierazkulturową,ponieważznajo-
mośćobyczajówkulturowychpozwalazachowaćsięwsposóbocze-
kiwanyiakceptowanyprzezczłonkówdanejspołeczności.Wszyscy
PolacyznająnaprzykładzasadęUGośćwdom,Bógwdom”(nieznaną
winnychkulturachzachodnioeuropejskich,np.francuskiej).Każeona
Polakomkierowaćdoswoichgości(zaproszonychczyzupełnieprzy-
padkowych)aktyczęstowaniawrodzaju:Czymmogępaniąpoczęstować
–kawączyherbatą?;Możecośzjesz?;Czyniejesteśgłodny?Mamrosółibitki
wołowe;Napewnojesteściegłodni,zarazcośprzyniosę.Podczasjedzenia
ipiciaobowiązkowewpolskiejkulturzejestzachęcanie,wyrażane–
wzależnościodstopniazażyłości–rozmaitymiformami:Możejeszcze
pieczeni?;Dołożępaniziemniaczków;Próbowałaśjużmojejsałatki?;Tojesz-
czerazzaspotkanie!;Zdrowienaszychmiłychgości!;Niewypiłeś,toastpije
siędokońca;Dokładkę?Nie?Niesmakujeci?;Dlaczegotynicniejesz?itd.
2.Jakoważnyskładnikkompetencjikomunikacyjnej(kulturowej)
wymienićtrzebasprawnośćwnadawaniuiodbieraniutzw.sensów
naddanychwypowiedzi.Sensynaddanetotreści,którenadawcy
ukrywająwswoichwypowiedziachjakosensyzałożonelogicznie
bądźpragmatycznielubsensywydobywaneprzezodbiorców,będące
wynikieminterpretacjiwypowiedzi.
NaprzykładwypowiedźPięknymkobietomnigdynieodmawiamnależy
traktowaćjakokomplementdlatego,żezawieraon(presupozycję)‘pa-
nijestpięknąkobietą’,któraniezostaławprawdziezwerbalizowana,
alekażdykompetentnykomunikacyjnieużytkownikjęzykapolskiego
wie,żenadawcatętreśćwwypowiedzizawarł.
Wypowiedźotejsamejfunkcji,tojestkomplementu,możeprzybrać
formęO,jakiepięknekolczyki!Wynikazniejtakisens(implikatura):‘kol-
czyki,októrychmówię,żesąpiękne,należądociebie–chcęciwtenspo-
sóbsprawićprzyjemność’.Alewydobytaztejżewypowiedzidrogąinter-
pretacjiimplikatura,wzależnościodtzw.informacjitła,czylikonkretnej
21
