Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Tabela1.5.Dziennezapotrzebowanie(ludzi)naaminokwasyniezbędne
(egzogenne)
Aminokwas
Arg
Leu
Lys
His
Ile
Dawka[g]
1,8
0,9
0,7
1,1
0,8
Aminokwas
Phe
Met
Thr
Trp
Val
Dawka[g]
1,1
1,1
0,7
0,25
0,8
1.Aminokwasy
PrekursoremL-cysteinyworganizmachwieluzwierzątjestL-metionina.Listaaminokwa-
sówniezbędnychjestróżnadlaróżnychorganizmów.Uptakówdoaminokwasównie-
zbędnychnależąglicynaiL-metionina.Metionina,koniecznadowytwarzaniapiór,może
byćdostarczanawpostacimieszaninyracemicznej,ponieważorganizmyptakówzawie-
rająracemazęprzekształcającąenancjomermetioninyDwL.Roślinyiwielemikroorgani-
zmówsąwstaniewytworzyćzestawwszystkichaminokwasówkodowanych.Wdobrej
sytuacjisąprzeżuwaczeżyjącewsymbioziezmikroorganizmami,którekolonizująich
przewódpokarmowy.Bakteriete,wykorzystującprzyjmowaneprzezzwierzętapożywie-
nie,sąwstaniezsyntezowaćwszystkieaminokwasypotrzebnegospodarzowi.Zebrane
wtabeli1.5aminokwasyniezbędneidziennezapotrzebowanienanieodnosząsiędodo-
rosłego,zdrowegoczłowieka.Dziennedawkizalecanesąwprzybliżeniudwukrotniewię-
kszeodwartościodpowiadającychminimalnemuzapotrzebowaniu.
ChociażArgiHissąuważanezaniezbędnejedyniedlaosobnikówrosnących,to
ostatniebadaniawskazują,żedługotrwałybrakL-histydynywdiecieosobnikówdo-
rosłychjestrównieszkodliwy,jakbrakinnychaminokwasówniezbędnych.Istniejąsuge-
stie,żebrakL-argininyumężczyznmożeprowadzićdobezpłodności.Zapotrzebowanie
naL-tryptofaniL-lizynęjestistotniewiększeukobietwokresieciążyikarmienia.Zapo-
trzebowanienawszystkieaminokwasyznaczniewzrastawprzypadkukrwawień,regene-
racjiuszkodzonychtkanekiwokresachrekonwalescencji.Wtakichokresachdietabogata
wbiałkojestniezwykleważna.Dietabogatawbiałkoznacznieułatwiaobronęorganizmu
przedinfekcją,ponieważdostarczanezpożywieniemaminokwasysąpotrzebnedowy-
twarzaniaprzeciwciał.Faktyteoddawnabyłyznaneidietawysokobiałkowabyłaczęsto
zalecanawieluosobomcierpiącymnaróżnechoroby.
Rekonwalescentomzalecanopodawanierosołów,czyliesencjonalnychwywarów
mięsnych,zawierającychrozpuszczalne,łatwoprzyswajalnepeptydyibiałka.Obecnie,
oprócztakichnaturalnychposiłków,jakouzupełnieniezalecanesątabletkizawierające
pełnyzestaw20aminokwasówlub/ikrótkołańcuchowychpeptydówzbudowanychzami-
nokwasówkodowanych.Aminokwasywtejpostacisąłatwoicałkowiciewchłaniane
zprzewodupokarmowego,coułatwiaprzyrostmasymięśniowej.Opróczprzyspieszania
rekonwalescencjisłużąoneteżdoodżywianiapozajelitowegoosóbnieprzytomnych,pa-
cjentówzezwiększonymzapotrzebowaniemnabiałko,wzaburzeniachtrawienia,atakże
wniektórychchorobachwątrobyinerek.Zestawytakieznalazłyteżpowszechnezastoso-
waniewmedycyniesportowejjakoelementdożywiania(suplementacji)podczasinten-
sywnychtreningówizawodów.
