Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Niemiec,Austriak,Niemiecaustriacki:pojęciakontrowersyjne
35
temświadomegoutożsamieniaorazsymbolemzbiorowej,czyli„kulturowej”właśnie,
tożsamości76.
Funkcjonującaprzezdługiczassiłaasymilacyjnakulturyfrancuskiejjestwpew-
nymstopniuporównywalnazpolskąkulturąszlacheckąXVIIIiXIXwieku,która
byłarównieżatrakcyjnadlawielucudzoziemców.
WGalicjimamydoczynieniajednakzróżnegorodzajutożsamościami,amiano-
wicieocharakterzeetnicznymireligijnym,jakchociażbywprzypadkudrugiejcodo
wielkościgrupymieszkańcówGalicjiRusinów,orazbędącychnatrzecimmiejscu
Żydów.Przyczymtrzebapamiętać,wśródRusinównapoczątkubadanegookresu
niewykształciłasięjeszczeświadomośćnarodowa.Jejpoczątkidatowaćnależyna
lata30.XIXwieku,aiwówczasograniczonabyładowąskichkręgówduchowieństwa
greckokatolickiego.NatomiastŻydzinależeliwówczasdomniejszościowejgrupy
etnicznej,któraodinnychgrupetnicznychróżniłasięcałkowiciepodwzględemreligii
oraztradycji.KonfrontacjaznapływowymiNiemcamiwkontekścienarodowymmo-
głamiećmiejscetylkowprzypadkuPolaków,ponieważzjednejstronybylioniprzez
świadomośćwłasnejtożsamościnarodowejpostrzeganijakorównorzędnipartnerzy
wtymkonflikcieitraktowaniprzezrządwWiedniujakozagrożeniedlaideiintegral-
nościpaństwawnowychgranicach.Zdrugiejstronytowłaśniepolskaszlachtaoraz
inteligencjatworzyłynajważniejsząwarstwęspołeczną,wobrębiektórejzewzględu
nabliskośćkulturową,podobieństwoobyczajuistatusumaterialnegoporuszałysię
wyższekręginiemieckichurzędników.Niezależnieoduwarunkowanychpolitycznie
różnicpoglądówczyteżanimozjinarodowościowychkręgitepozostawałyzesobą
wciągłymkontakcie.
1.3.Niemiec,Austriak,Niemiecaustriacki:
pojęciakontrowersyjne
Każdy,ktopodejmujebadanianadhistoriąGalicji,stalenapotykapojęcia„Niemiec”,
„Austriak”,czyteż„Niemiecaustriacki”,ipiszącokonkretnychosobachlubrodzi-
nach,zmuszonyjestdokonywaćwyborumiędzytymiterminami.Obecnieniema
żadnychwątpliwościaniproblemówzprzyporządkowaniemokreśleniaAustriakdo
RepublikiAustriiporoku1945,aNiemiecdoRepublikiFederalnejNiemiec(wlatach
1949–1989takżeNRD).Wbadanymokresie1772–1918pojęciatebyłynatomiast
niejednoznaczne.ZaNiemcauważanowówczasosobęzkręguniemieckiegojęzyka
ikultury,któramogłapochodzićzarównozniemieckojęzycznychprowincjimonar-
76
Ibidem,s.165.