Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Pozycjaprawnaigranicedziałaniaobrońcywprocesiekarnymiprocesiekarnymskarbowym
47
iobejmowaćniesieniepomocyoskarżonemu,wtymdoradzanie,jakposiadaneprzez
niegouprawnienianależywykorzystaćdlacelówskutecznejobrony.
Kwestiąspornąjestudzielanieoskarżonemuprzezobrońcęrady,abyzłożyłkłamli-
we(nieprawdziwe)wyjaśnienialubodwołałprawdziwewyjaśnienia,którewcześniej
złożył.Nienasuwawątpliwości,żeoskarżonynieponosiodpowiedzialnościkarnejza
mówienienieprawdylubzatajanieprawdy(arg.exart.6k.p.k.wzw.zarg.acontra-
rioexart.233§1k.k.).Ztejperspektywyuprawnionajestkonstatacja,żekłamliwe
wyjaśnieniastanowiąsposóbobronyoskarżonegoprzedstawianymimuzarzutami,
którykorzystazprzywilejubezkarności(brakukaralności),mimożeniewątpliwie
naruszaistniejącenormymoralneispołeczne.Wypadazaznaczyć,abyuniknąćnie-
jasności,żenieoznaczato,żeoskarżonemuprzysługujeprawopodmiotowedonkła-
mania”.Przyjęcieprawnejmożliwościkłamania,suigenerisnprawadokłamstwa”,
należywykluczyćzewzględunawskazanenormy,zktórychmożnawywieśćzakaz
składaniakłamliwychwyjaśnień,społecznieszkodliwychipoprostunieuczciwych
(P.Wiliński,Składanienieprawdziwychwyjaśnieńwpostępowaniukarnym-artykuł
polemiczny,Prok.iPr.2007/2,s.73in.).
Jeżelinatomiasttakiekłamliwewyjaśnieniasłużąobronie,toobrońcamusi,jaksłusz-
niezauważaT.Gardocka(Zproblematyki...,s.70),stantakitolerowaćzewzględu
naobowiązekdziałanianakorzyśćoskarżonego.Przyznaniesięoskarżonegoprzed
obrońcądowiny,przyjednoczesnymzaprzeczeniutemuprzedsądem,niemożesta-
nowićpowoduwypowiedzeniastosunkuobrończegoprzezobrońcę.Wykluczonejest
równieżkwestionowanieprzezobrońcękłamliwychwyjaśnieńoskarżonego,chyba
żeokazujesię,iżoskarżonywtensposóbbierzenasiebiewinęzaczyn,któregonie
popełnił.Wsytuacjiobjętejkońcowymzastrzeżeniemobrońca,działającniezależnie
odoskarżonegoinajegokorzyść,powinienpodjąćczynnościzmierzającedozakwe-
stionowaniakłamliwychwyjaśnieńklienta.Winnychprzypadkachzłożeniakłam-
liwychwyjaśnieńprzezoskarżonegoobrońcamożepowoływaćsięnaniewswojej
działalnościprocesowej,atakżewystępowaćzwnioskamidowodowymizmierzają-
cymidopotwierdzeniafaktówwynikającychzkłamliwegooświadczeniadowodowe-
gooskarżonego.Wsytuacjach,wktórychdowodyoskarżeniasąniedostatecznelub
nieprzekonujące,wskazanedziałaniaobrońcysąwistociewyrazemdbałościoto,aby
nienastąpiłoskazanieosoby,którejwinynieudowodnionowprocesiekarnymlub
procesiekarnymskarbowym.Niepowinnonasuwaćniczyichzastrzeżeństwierdze-
nie,żezachęcanieoskarżonegoprzezobrońcędozłożeniakłamliwychwyjaśnieńjest
niedozaakceptowaniazpunktuwidzeniazasadyetykiadwokackiejiradcowskiej.
Trudnobyłobyjednakztegotytułuprzyjąć,żeobrońcaprzekraczawaspekciepraw-
nokarnymgranicelegalnejobronyimożeodpowiadaćzapoplecznictwo,skoro-jak
ustalonowyżej-kłamstwo,ujmowanewkategoriachpozaustawowegokontratypu
prawadoobrony,stanowisposóbbronieniasięprzezoskarżonegoprzedstawianymi
muzarzutami,którykorzystazprzywilejubezkarności(brakukaralności)iwtym
sensiejestprawnokarniedozwolone(P.Wiliński,Składanie...,s.75).
