Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wtakątouświadomionązdolnośćzbrojny,chodziłmłodyMickiewicz
pokrajulatdziecinnych,szczegółyjegocharakteruijegokrasychwytał
ipodawałniezawodnej,łapczywejpamięci.
Ponadtojeszczezaznaczyćtrzeba,żetenczujny,wrażliwyobiektyw
uwagimłodegoMickiewiczakierowanybywałnaświatojczystyprzez
pewneczynnikizewnętrzne,nastawianypodpewnymiosobliwymikątami
inawybranezwłaszczaszczegóły.Odwutakichczynnikachwspomnieć
wypadakoniecznie.
Jedenszedłzprogramufilareckiego.Wprogramietymbyłpunkt
ozachowaniuirozpoznaniunarodowości,byładążnośćdozorientowania
sięwukładziedemo-ietnograficznymściślejszejojczyzny,itopod
względemzarównomaterialnym,jakduchowym,obyczajowym.Filareci
celowo,systematycznieprzeprowadzalitakieobserwacje.Jednym
zpostulatówichprogramuwychowawczegobyło:wiedziećjaknajwięcej
okrajuojczystym,wiedziećzautopsji.Programowątędążnośćregulował
późniejosobny,drukowanykwestionariusz,Opisjeograficzny(1821).
Otóżtazbiorowadążność,spajającagronokolegów,nastawićmusiała
miłościwąibystrąuwagętakżeMickiewicza,poddałaobserwacjompoety
liniękierunkową.
Zatąpodnietąobchodziłagoszczególniejpolskośćziemirodzinnej,
zwłaszczapolskośćtrwająca,żywajeszczewdawnym,tradycyjnym
kształcie–zatemwpierwszymrzędzieludzieirzeczybezpośrednio
powiązanizzanikającąjużepokąniepodległości.Byłojeszczetejepoki
dużoprzyżyciu,„byłtojeszczeczastakniedawnyodzaborukraju[...],
takwielejeszczepoLitwiekontuszów,żupanówisłuckichpasów
chodziło”[1].Teoczywiściemogłysięrzucaćwoczy,aleniezasłaniałyileż
liczniejszych,choćsierakowychtylko,czamarekitaratatek.Otóż
tawłaśniePolskadawna,„ostatnieegzemplarze”obyczajuicharakteru,
teszczegółyetnograficzneściągałyuwagępoety-filomaty;zbierał
oniszkicowałwpamięcizabytkidawnościpolskiej,charakterystarego,
zanikającegopokolenia,właśnieto–jaksamsięwyraziłwliście–
„mnóstwooryginałówzszczególniejszymi,acorazinnymicharakterami”.
Przytakimnastawieniuuwagiwspółdziałałinnyjeszczeczynnik:
