Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jawiłysięteżtęsknociejegotak,jakjewidziałwlatachmłodości.Cóż
prostszego,cobardziejwzruszającego,żewizjęswą,nadającjejkształt
poetycki,osadzałwSoplicowie,Dobrzynie,wpromieniachNowogródka,
żewiaręwprzeistaczaniesięPolski,wjejniezniszczalnośćprzytwierdzał
dogruntuwłasnejojcowizny!„Gdzieskarbmój,tamsercemoje”;tam
inajmilszaponętawyobraźni.Wielkiedziełoujawniająceproces
przeobrażaniasięnaroduosadziłpoetawzaścianku,jakbywsercu
ojczyzny.
VIII.OZDOBYKRAJULATDZIECINNYCH
Ciekawośćznamionnajbliższejziemiojczystej,cechpowszednich,
aprzecieżustalającychwłaściwycharakterokolicy,miałMickiewicz
wsobieodlatmłodych;jużwiemy,jakfilomatyzm,jakzwłaszcza
romantyzmprogramowokierowałjegouwagęnaocalałewpodłożu
etnicznymelementynarodowości,nazabytkiwierzeń,kulturymaterialnej,
awstopniunienajmniejszymnacharakter,swoistepięknokrajobrazu.
Teraz,kiedytęsknotazautraconąojczyznąsięgnęładotegospichrza
pamiątek,zapasokazałsiępełnyażnapodziw.Mickiewiczzresztą
pomnażał,gdziesiędało,tobogactwowspomnieńojczyzny;sam
gawędziarz,przepadałzagawędziarzamiwstyluRzewuskiegoczy
Ogińskiego,czypóźniejSłużalskiego,lubiłsłuchaćfacecyj,anegdot,scen
rodzajowychmalującychdawneczasyiludzi.Zopowiadańtych,jak
ówchłopiec„nadzikimostrowie”,dorabiałtęsknocieswejskrzydła,
bymogławracaćichoćnachwilęzapadaćwpolaizagajenowogródzkie.
Jeśliśmyzatemwwywodachpoprzednichstaralisiętutajdotrzeć
domyśliprzewodniejpoematu,dowiązańszczytowychjegoideologii,
jeśliśmyztakimnaciskiempodkreślaliogromnebogactwoowejtreści
wewnętrznej,toterazczaspowiedzieć,żetreśćowa,krążącapodskórnie
nakształtmiazgiżywiącej,pokrytajestbujnie–jakkoronadrzewa
nawiosnę–kwieciemfizycznejpięknościojczyzny,oddanejprzezpoetę
iście„wcałejozdobie”.
Wogromnymbogactwieobrazówprzyrodyprzewijającychsięprzez
poematniespostrzeżemyżadnychwyrwaninierównomiernościrozłożenia.
