Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawynozologiiogólnej
5
osiągnięcienowegostanurównowagi.Jesttozjawiskoadaptacji,czyli
przystosowaniasię.
Adaptacjajestzjawiskiemodwracalnymiustajepozaprzestaniudzia-
łaniaczynnikapatogennego,powracadopoprzedniegostanurównowagi.
Zdolnościprzystosowawczeustrojuindywidualniezmienneizależąod:
uwarunkowańgenetycznych,
wieku,
dynamikizmiany
.
Przykłademzdolnościdoadaptacjijestreakcjaukładuoddechowego
iukładukrążenianawysiłekfizyczny
.Dochodziwówczasdozwiększenia
objętościwyrzutowejiczęstościakcjiserca,zwiększeniaczęstościiampli-
tudyoddechu,coprowadzidozwiększeniaprzepływukrwiprzezmięsień
sercowyimięśnieszkieletowe.Gdyobciążeniewysiłkiemtrwadłużej,aor-
ganizmjestwydolny
,torozwijająsięzmianyadaptacyjnemorfologiczne,
np.przerostmięśniasercowegoimięśniszkieletowych.Możnapowie-
dzieć,żezdrowiejestpełnąprawidłowązdolnościądoutrzymania
równowagihomeostatycznejdziękiprocesomregulacjiczynnościo-
wejustroju,głównieprzezmechanizmynerwoweihumoralne.Jeżeli
czynnikzaburzającyrównowagęhomeostatycznąjestzbytsilnylubtrwa
takdługo,żeprocesyregulacyjnezmierzającedowyrównaniazaburzeń
równowagihomeostatycznejokażąsięniewystarczające,toregulacjapra-
widłowaprzechodziwdysregulację(regulacjępatologiczną)iwówczas
mówisięochorobie.
I.1.2.Etiologia
Etiologia(gr.aitiaprzyczyna,logossłowo,nauka)jestnaukąoprzyczy-
nachiuwarunkowaniachchorób.Wyróżniasię:
czynnikichorobotwórczezewnętrzne(środowiskowe),
czynnikichorobotwórczewewnętrzne(genetyczneiepigenetyczne).
Niektórechorobymająjednąprzyczynę,innezaśzależneodwielu
przyczyniwówczasokreślasięjejakochorobywieloczynnikowe.Ocho-
robiesamoistnejlubteżidiopatycznejmówimy
,gdynieznamyjejprzy-
czyny
.Wśródczynnikówchorobotwórczychzewnętrznychwyróżniasię
czynniki:
toksynybiologiczne),
biologiczne(wirusy
,priony
,bakterie,pasożyty
,grzyby
,antygeny
,
mechaniczne,faleakustyczneiwibracje),
fizyczne(promieniowanie,prądelektryczny
,temperaturę,urazy
leki,etanol,dympapierosowy),
chemiczne(kwasy
,gazy
,zanieczyszczeniawody
,powietrzaigleby
,