Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Patofizjologiaogólna
gramowanejśmiercikomórkijestapoptoza,niezbędnadoprawidłowego
przebieguwieluprocesówfizjologicznych,takichjak:rozwójembrionalny
,
funkcjonowaniesystemuimmunologicznegoiutrzymaniehomeostazyor-
ganizmu.Zanieapoptotycznąśmierćkomórekuznajesiękatastrofę
mitotyczną,nekrozęiautofagię.Autofagiaiapoptozanależądome-
chanizmów„programowanych”,akatastrofamitotycznainekroza
zaliczanedoprocesówpasywnych.
I.2.2.1.Apoptozaimartwicaróżnicewobrazie
morfologicznymiprzebieguśmiercikomórkowej
Apoptozaśmierćkoniecznadożycia
Apoptozanazywanajestprogramowaną,fizjologiczną,czynną,samobój-
cząlubaltruistycznąśmierciąkomórki.Występujezarównowwarunkach
fizjologicznych,jakiwniektórychprocesachpatologicznych.Apoptoza
uczestniczywtakichprocesach,jakembriogeneza,wzrostirozwójnarzą-
dów,ichinwolucja,atrofiatkanekopodłożuhormonalnym(np.złuszcza-
niesięczęściczynnejbłonyśluzowejmacicywczasiecyklumenstruacyj-
nego).Corazwięcejwiemytakżeojejudzialewprocesachpatologicznych
orazwpatogeneziewieluchorób.Zbytczęstewystępowanieapoptozy
,
jakizmniejszenieskalitegozjawiskaworganizmieczłowiekaprowadzą
dopoważnychkonsekwencji.Apoptozatoprocesobumieraniakomórek,
któryjestniezbędnydoprawidłowegofunkcjonowaniaorganizmu.Poraz
pierwszyzjawiskoprogramowanejśmiercikomórkiopisałFlemming,który
w1885rokuopublikowałpracęodegradacjikomórekwjajnikukrólika.
TerminapoptozawprowadziłdopieroKerriwsp.(1972)jakozjawisko
zamieraniakomórek,wktórychdochodzidokondensacjichromatyny
,
fragmentacjijądraitworzeniatzw.ciałekapoptotycznych.Morfologiako-
mórkiginącejzpowoduapoptozyznaczniesięróżniodobrazukomórki
nekrotycznej.Procesprogramowanejśmiercirozpoczynasięwjądrze
komórkowym,wktórymdochodzidokondensacjiiagregacjichro-
matyny,atymsamymdozmniejszeniaobjętościjądrakomórkowego.
Sprawiaonowrażeniezapadniętegoiskurczonego,przyzachowanej
integralnościbłoniczynnościorganelli.Wnastępnymetapie,zpo-
woduutratywody,dochodzidozmniejszeniaobjętościcałejkomór-
ki,nawetdo30–50%.
Wkońcowejfazieapoptozyulegaonafragmentacjiipowstająoto-
czonebłonąkomórkowąkwasochłonnecząsteczki,zwaneciałkami
apoptotycznymi(apoptoticbody),zbudowanezczęścizagęszczo-
nejchromatyny,organelliicytozolu.Komórkiiciałkaapoptotyczne
usuwaneztkanekwprocesiefagocytozy
,wktórymistotnąrolęodgrywa