Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Patofizjologiaogólna
I.3.1.4.Zakończeniezapaleniaostrego
Zakończeniezapaleniapoleganazatrzymaniureakcjizapalnejorazusu-
nięciukomórekipłynuzapalnegoztkanek.Jesttoprocesaktywny
,tzn.
ściślekontrolowanyprzezjeszczeniecałkowiciepoznanemechanizmybio-
chemiczneikomórkowe.Zatrzymaniereakcjizapalnejjestwynikiemusu-
nięciaczynnikawywołującegouszkodzenietkanek.Chemicznemediatory
zapaleniacharakteryzująsiębardzokrótkimokresempółtrwania,azatem
zniknięcieczynnika,któryskumulujeichwytwarzanieiuwalnianie,powo-
duje,żeichstężeniewekrwiitkankachgwałtowniespada,przezcozanika
sygnałpodtrzymującyzapalenie.Dodatkowo,jeszczewczasieaktywnego
procesuzapalnego,wytwarzanychjestwielesubstancjiocharakterzeprze-
ciwzapalnym.Ichrolasprowadzasiędokontroliprzebieguzapaleniainie-
dopuszczeniadonadmiernegonasileniazjawiskwczasiejegotrwania,co
mogłobystanowićzagrożenieuszkodzeniazdrowychtkanek,orazwłaśnie
dodziałaniazmierzającegodozakończeniaprocesuzapalnego.Przykła-
dytychzjawisktom.in.metabolizmkwasuarachidonowegozawartego
wlipoproteinachbłonkomórkowych.Podwpływemfosfolipazyuwalniany
jestkwasarachidonowy
,adalej,podwpływemenzymucyklooksygenazy
,
dochodzidowytwarzaniazniegoprostaglandyn,któreodpowiadająza
rozszerzenienaczyńiwzrostprzepływukrwiwpierwszychfazachreakcji
zapalnej,oraztzw.leukotrienów,takżewykazującychdziałanieprozapal-
ne.Wtrakcieprzebieguzapaleniadochodzijednakdozmianymetaboli-
zmukwasuarachidonowego:zamiastprostaglandynwytwarzanetzw.
lipoksyny
,którewykazujądziałanieprzeciwzapalne.Ciekawejest,żekwas
acetylosalicylowywwynikutego,żepowodujeacetylacjęcyklooksygenazy
,
zmieniajejwłaściwościiprzeztonasilawytwarzanielipoksynzamiastpro-
staglandyn(patrzpodrozdziałI.3.2).
Ponadtowtrakciezapaleniaprodukowanejesttakżewielecytokin
odziałaniuprzeciwzapalnym,np.czynniktransformującyβ(transforming
growthfactor-β,TGF-β),oraznaskutekpobudzenianerwowegozmniej-
szasięwytwarzanieczynnikamartwicynowotworu(tumornecrosisfactor,
TNF),którymadziałanieprozapalne.
Ostatniodużouwagipoświęcasięmetabolitomlipidowymwregulacji
reakcjizapalnej.Tlenekazotuwytwarzanyprzezkomórkizapalnewcho-
dziwreakcjeznienasyconymikwasamitłuszczowymi.Azotowepochodne
nienasyconychkwasówtłuszczowychwykazujądziałanieprzeciwzapalne
m.in.poprzezzahamowaniezależnejodTNFekspresjicząstekadhezyj-
nychnakomórkachitymsamymprocesówtoczeniasię(rolling)iprzyle-
gania(adhesion)(patrzwyżej).Ponadtoostatnioopisanorodzinęczynni-
ków,będącychmetabolitamikwasówω-3,któretakżewykazujądziałanie
przeciwzapalne.
Zakończeniezapaleniawiążesięrównieżzwyeliminowaniemneutrofili
ztkanek,atakżemartwiczychfragmentówtkanek,wydalonychniekie-
dypodczasrozpaduneutrofiliniedokońcazneutralizowanychfragmen-