Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zaryspatofizjologiikomórki
15
obecnośćreceptorawitronektynowegonabłoniekomórkowejmakrofagów.
Apoptotycznaśmierćkomórekorazichfagocytozaniepowodująuwolnie-
niaenzymówproteolitycznych,nietowarzyszywięcjejreakcjazapalna,
aśmierćposzczególnychkomórekniewywołujerozległejdestrukcjitka-
nek.Apoptozajestprocesemprzeciwstawnymdomitozyiwspólnieznią
decydujeoliczbiekomórekwkażdejpopulacji,wynikastądogromnezna-
czenietegoprocesuwfizjologii.Obydwaprocesy(podziałyiśmierćkomó-
rek)nczuwają”nadprawidłowymprzebiegiemróżnicowaniasiękomórek
nabłonkowychikrwiotwórczych,atakżedojrzewanialimfocytówT
,które
odbywasięwgrasicy
.Uważasię,żeapoptozajestjednymzmechanizmów
obronnych,polegającymnausuwaniukomórekzbędnych,uszkodzonych
ipoddanychmutacji.Tenaktywnyproceswymagaekspresjiodpowiednich
genówsyntezymRNAibiałekorazaktywacjikaskadyenzymówproteoli-
tycznych.Apoptozajestgłównymmechanizmemprowadzącymdośmierci
komórki,jeśliuszkodzoneDNAniezostanienaprawione.Uważasię,że
sygnałemwywołującymprocesapoptozywkomórcejest:
zmianaintegralnościbłonmitochondrialnych,
zmianawartościpotencjałubłonowegomitochondriów,
wzrostprodukcjiwolnychrodnikówtlenowych,
uwalnianiezmitochondriówczynnikówapoptogennych.
Apoptozaprzebiegadwomagłównymiszlakami.Pierwszy
,określany
jakozewnętrznyreceptorowylubcytoplazmatyczny,jesturuchamia-
nyprzezreceptorśmierciFasnależącydonadrodzinyreceptorówczynni-
kamartwicynowotworów(tumornecrosisfactor,TNF).Drugimjestwe-
wnętrznyszlakmitochondrialny,którywodpowiedzinapobudzenie
powodujeuwolnieniecytochromuczmitochondriówiaktywacjęsygnału
śmierci.Obaszlakiostateczniełącząsięwjedenwspólnyobejmującyak-
tywacjękaskadyproteaznazywanychkaspazami,prowadzącdośmierci
komórki.Obydwaszlakiodsiebiezależne,np.nadmiernaekspresja
Bcl-2wszlakuwewnętrznymmożeprowadzićdozahamowaniaapoptozy
przebiegającejwszlakuzewnętrznym.Wregulacjęapoptozyzaangażowa-
nychjestwielegenów,szczególniep53orazbiałkazrodzinyBcl.Białko
p53wrazzzależnymodsiebiebiałkiembaxaktywujeapoptozę,natomiast
białkoBcl-2hamujetenproces.Aktywacjatychgenówmożenastępować
podwpływemróżnychczynników,np.hormonów,czynnikówwzrostuczy
jonów.Prawidłowaregulacjaumożliwiautrzymanierównowagimiędzyna-
mnażaniemsiękomórekiichumieraniem.Wwielunowotworachzłośli-
wychjestobserwowanaspontanicznaapoptoza.takżedanewskazujące
nato,żewkomórkachnowotworowychnastępujeniejednokrotniezaha-
mowanieapoptozy
.Wśródkomóreknowotworowychpojawiająsiękomór-
kiopornenaindukcjęapoptozyimogąbyćoneodpowiedzialnezawiele
niepowodzeńterapeutycznych.Komórkiopornenaindukcjęapoptozy
mająbyćniewrażliwenadziałanielekówipromienijonizujących.Istnieją
doniesienianatematekspresjiBcl-2ijegozwiązkuzrokowaniemwnowo-