Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wzrastania.Krzywecentylowe-3.i97.-określajądolnąigórnągranicęnormy.
Wartościmieszczącesięmiędzy3.a10.centylemorazmiędzy90.a97.centylem
stanowiąpograniczenormy,strefęobserwacyjną.Wpostacisiatekcentylowych
możnawyrazićzależnośćpojedynczejcechy(np.masęciała)lubwskaźnika
(np.BMI)odwiekukalendarzowegodzieckabądźwzajemnązależnośćdwóch
cechzwyłączeniemwieku.Siatkicentylowetworzysię,uwzględniającpłećdziecka.
onedrukowanewksiążeczkachzdrowia,copozwalarodzicomnaśledzenie
dynamikirozwojuichdziecka(Gawor,2012).
Doocenyodżywianiadzieciimłodzieżypowszechniestosowanyjestwskaź-
nikproporcjiwagowo-wzrostowych-bodymassindex(BMI)obliczanywedług
wzoru:masaciaławkg/wzrostwm
2
,wartościponiżej15oznaczająznaczny
niedobórmasyciała,powyżej30-otyłość.
Rzeczywistezaawansowaniewrozwojukilkucech,wyrażonewlatach,na
podstawiektórychprzeprowadzasięocenęauksologiczną,towiekbiologicz-
nydziecka.Wpraktycepediatrycznejnajczęściejwykorzystujesiękryterium
wiekumorfologicznego,zębowego,kostnegoorazcechpłciowych.Średniauzy-
skanazpodsumowaniawartościanalizowanychcechokreślawiekbiologiczny
wlatachimiesiącach.Stopieńjejodchylenia(przyspieszenialubopóźnienia)
odwiekumetrykalnegojestmiarązaburzeniarozwojowego.Wwiekuszkolnym
jakonieprawidłowośćprzyjmujesięodchyleniepowyżej2lat.
Wiekmorfologiczny-określasię,porównującuzyskanypomiarwysokości
imasyciałazwartościąztabelnormiodczytującodpowiadającyimwiek.
Wiekzębowy-najczęściejokreślasięuniemowlątod2.półroczażycia
napodstawieczasuwyrzynaniasięzębówmlecznych.Jestonozróżnicowane
wzależnościodpłci.Uchłopcównaogółszybciejwyrzynająsięzębymleczne,
dziewczynkizwykleszybciejjetracąiunichwcześniejnastępujewyrzynanie
sięzębówstałych.Zwyklewyrzynaniesięzębówstałychnastępujeok.6.roku
życia,dlategoteżjesttokolejnypunkt,odktóregoponowniemożnaocenićwiek
zębowy.Proceswyrzynaniasięzębówstałychnajczęściejkończysięw14.roku
życia,zwyjątkiemtzw.zębówmądrości,którewyrzynająsięw18.rokużycia,
anawetpóźniej.
Wiekcechpłciowych-oceniasięnapodstawiestopniazaawansowania
rozwojucechpłciowych(wpięciostopniowejskaliTannera)ijegoodniesienia
dowiekumetrykalnego.Uchłopcówprzedmiotemocenyzewnętrznenarzą-
dypłciowe(jądra,prącie,moszna),owłosieniełonoweipachowe.Udziewcząt,
opróczowłosienia,oceniasięrozwójpiersiorazwiekwystąpieniapierwszej
miesiączki.
4.WzroStIrozWóJDzIEcKA
47