Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
towaniepoczuciasprawstwa,tożsamości,budowanierelacjimiędzyludzkichitd.,
atakżeprocessocjalizacjiucznia.Należyjednakpamiętać,żeklimatszkołymoże
byćtakpozytywny,jakinegatywny,przezcoalbosprzyjarozwojowidziecka,albo
gozakłóca.Badaniaprzeprowadzonewtymnurcieteoretycznym(międzyinnymi
przez:Barbozaiin.,2009;Kohoury-Kassabriiin.,2004;Kulesza2011;Willoughby
iin.,2007)ujawniająznaczenieklimatuszkołydlarozwojuucznia,podkreślając
również,żepozytywnyklimatznaczącoprzyczyniasiędozmniejszenianasilenia
zachowańryzykownychwśróduczniów.
Drugimistotnymnurtemteoretycznymrozpatrującymzagadnienieklima-
tuszkołyjestmodelrozwojuspołecznegoDavidaHawkinsaiJosephaG.Weisa
(1985).Analizujeonwkontekścieprawidłowejlubnieprawidłowejsocjalizacji
przyczynypowstawaniazachowańantyspołecznychmłodzieży.Autorzytegomo-
delunawiązujądoteoriikontroli(Hirschi,1969),którawskazuje,żewarunkiem
internalizacjinormspołecznychprzezmłodzieżjestukształtowaniepozytywnych
więzispołecznych(ang.socialbond).Budowaniewięzitodługotrwałyproces
ocharakterzesekwencyjnymprzebiegającywtrzechśrodowiskachsocjalizacji:
wrodzinie,szkoleiwgrupierówieśniczej.Rodzinawtymprocesiestanowipod-
stawę(socjalizacjapierwotna).Poprzezzaangażowaniewżycierodzinnedziecko
uczysiępodstawowychumiejętnościizachowańspołecznych,którerodziceprzez
nagradzanieutrwalają,akaranieeliminują,prowadzącdointernalizacjilubodrzu-
ceniaokreślonychnormspołecznych.Dalszasocjalizacjazachodzącawśrodowi-
skuszkolnymbędziezależałaodwarunków,jakieszkołastworzydziecku.Trzeba
jednakmiećnauwadze,żewarunkiemdlaprawidłowejsocjalizacjiwszkolejest
ukształtowaniepozytywnejwięzizrodziną.Szkołastwarzającadzieckumożliwość
uczestnictwawjejżyciu,promującaoczekiwanezachowaniazgodneznormami
iwartościami,rozwijajegoumiejętnościspołeczne,przyczyniającsiędoukształ-
towaniapozytywnejwięzizeszkołąinauczycielami.Podobnemechanizmykształ-
towaniawięzidziałająrównieżwgrupierówieśniczej(formalnejinieformalnej).
Poczuciewięzizrodziną(prawidłowofunkcjonującą),szkołąpowodujeprzyjęcie
tradycyjnychnormiwartości,eliminujączachowaniaantyspołeczne.Braktakich
więzimożeskutkowaćodrzuceniemnormiwartościakceptowanychspołecznie
iprzyjęciealternatywnychnorm,np.świataprzestępczego.Autorzymodeluroz-
wojuspołecznegouzupełnilibrakującyelementwteoriikontroli,któryokreśliłby
sposób,wjakirozwijasiępoczucieprzywiązaniaizaangażowaniawżycieszkoły
lubrodzinynapodstawiemechanizmówopisanychwteoriispołecznegouczenia
sięAlbertaBandury(1977,1986)(Ostaszewski,2012,s.29;2014,s.44-45).Wświe-
tletegomodeluzajedenznajważniejszychelementówklimatuszkołyprzyjmuje
siępoczuciewięzizeszkołą,któredeterminujeinternalizacjęnormiwartości.
Szkoła,zeswojąofertąangażującąuczniadouczestnictwawżycieszkoły,syste-
memnagródutrwalającympożądanezachowania,odgrywaznaczącąrolęwtwo-
27
