Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
brak.Wbadaniachamerykańskich(Tapaiin.,2012)zwróconouwagę,że,oprócz
wsparcia,drugimistotnymczynnikiemjeststruktura,czylijasnestawianiewy-
magańizasad.Tedwaczynnikipowodująobniżeniepoziomuprzemocy,między
innymiprzezzwiększenieliczbydzieciposzukującychpomocyunauczycieli.Tak
jakwcześniejopisanebadaniaujawniająznaczeniesamegowsparcia,takteżzo-
stałyprzeprowadzonebadania(Gottfredsoniin.,2005;Barbozaiin.,2009),które
odnosząsiędosamejstruktury.Wykazanownich,żesprawiedliwośćzasadszkol-
nych,ichjasność,prawidłowakomunikacjaorazkonsekwencjawichprzestrzega-
niustanowiąistotneczynnikiwywierającewpływnazmniejszeniewystępowania
agresjiiprzemocyszkolnej.
Kolejnymwymiaremklimatuszkoływyodrębnionymwprowadzonychba-
daniachnadtymzagadnieniem,którydeterminujezjawiskoprzemocyiagresji
szkolnej,sąrelacjeizachowaniauczniowskie.Uzyskanewynikiwielubadańpro-
wadządotożsamychwniosków.Pozytywnerelacjemiędzyrówieśnikami,budu-
jącetrwałewięzi,poczuciewspólnoty,mająwpływnaobniżeniewystępowania
zachowańagresywnychiprzemocowych(np.Brand,2011;Czapiński,2009;Ko-
mendant-Brodowskaiin.,2011;Kulesza,2007,2011;Willoughbyiin.,2007).
Największeznaczenieprzypisujesiętrwałościijakościnawiązywanychwięzi
społecznych.Tworzenierelacjiprzyjacielskichczykoleżeńskichsprzyjawiększej
akceptacjiposzczególnychosób,uznaniaichpozycjispołecznejwgrupie,bu-
dowaniawspólnoty,którapowoduje,żeczłonkowiegrupytrzymająsięrazem
iczująwzajemnąodpowiedzialnośćzasiebie.Wszystkieteczynnikizapobiega-
jąagresji.Wprzeciwdziałaniuagresjiiprzemocyogromneznaczenieodgrywa
grupatzw.obserwatorów.Wzwiązkuzfaktem,żewiększośćzachowańprzemo-
cowychjestpodejmowanawcelupodniesienia,budowaniaprzezsprawcęswojej
pozycjiwgrupie,brakreakcjinatakiezachowanieinnychosóboznaczaciche
przyzwolenie,jegoakceptację.Międzyinnymidlategoimwięcejjestosóbobser-
wującychsytuacjęprzemocy,tymbardziejwydłużasięczasjejtrwania(Kapari,
Stavrou,2010;Karnaiin.,2010).Wzwiązkuztymfaktemwieleprogramówpro-
filaktycznychskierowanychjestwłaśniedopotencjalnychobserwatorów(Tapa
iin.,2012).
Analizującposzczególnewymiaryklimatuszkołystwierdzono,żenietylkopo-
ziomwięzispołecznychzachodzącychpomiędzyrówieśnikamimakluczowezna-
czeniadlawystępowaniazachowańagresywnychiprzemocowych,lecztakżepoczu-
ciewięzizeszkołą,poczuciepozytywnegozwiązkuzplacówkąoraznauczycielami
(np.Battistich,Hom,1997;Loukas,Suzuki,Horton,2006;McNeely,Falci,2004;
Przewłocka,2015;Simons-Morton,CrumpHaynie,Saylor,1999;Wilson,2004).
Powodujeonointernalizacjęwspólnychwartościorazwzrostodpowiedzialnościza
to,cosięwniejdzieje.Uczniowieczęściejangażująsięwróżneformyaktywności,
wtymteżwmniejszymstopniupozostająbierniwsytuacjachprzemocowych.Mają
40
