Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
RozdziałI
Nauczanie
podające
nościsystemówpedagogicznych,zzestawuzasadwedługKruszewskiego.
UłatwiąteżpostępowaniezasadyzzestawuwedługKupisiewicza:poglądowo-
ści,przystępności,systematyczności.Ponadtozwrócićnależałobyuwagęna
szczegółowązasadękierującąlogikąpodawaniaiporządkowaniatreściorazich
uzasadniania–zasadęmyśleniaanalitycznegoidedukcyjnego,poznawania
ikształtowaniapojęćwychodzącodtreściogólnych,akończącnaprzykładach
szczegółowych.Pomagatowprzyswajaniuwiedzyzezrozumieniem,gdypoda-
waneteorieiprawaogólnewkońcuznajdująswojemiejscewopisachiwyjaś-
nieniachkonkretnychprzypadków.
ProceduranauczaniapodającegowedługCz.Kupisiewicza39,zawieracztery
ogniwadziałańnastępującychposobie.Pierwszetoprzygotowaniedopracy,
polegającenawytworzeniupozytywnejmotywacjidouczeniasię,poprzezzapo-
znaniezcelami,zasadami,metodami,abyuczeńbyłświadomypodejmowanych
wobecniegodziałań.Drugieogniwopoleganapodawaniunowegomateriału
przeznauczyciela.Trzeciewymagapodkreśleniawnowymmaterialenajistot-
niejszychzagadnień,tez,idei,uogólnień,syntezyiwniosków.Maonowięccha-
rakterporządkującyiutrwalający.Ostatnieogniwotokontrola,sprawdzająca
poziomopanowanianowegomateriału,abywykryćbrakiwwiadomościach
iumiejętnościachuczniów,anastępniejezlikwidować.
Metodypodające,tonajistotniejszadydaktycznieczęśćrealizacjipodejścia
podającego.Podawanieodbywasięzapomocątrzechpodstawowychformzna-
ków-kodów:fonemów,czyliznakówdźwiękowych(mowa,śpiew,dźwięki),
grafemów,czyliznakówpisanych(litery,nuty),ikonemów,czyliznakówobra-
zowych(rysunki,fotografie,przeźrocza).Znichpowstająróżnerodzajesposo-
bówpodawanialubprzekazywania.Metodysłownepodającetote,odwołujące
siędosłowamówionegoipisanego.Słowa-abstrakty,stanowiąpodstawęjęzyka
ijakotakie,majązasadniczeznaczeniedlasystemukomunikacjispołecznej
imyśleniawyobrażeniowo-pojęciowego.Aletakżesąpotrzebnewpoznaniu,
opisieizrozumieniuświatakonkretno-obrazowego.
Podstawowyprzekazsłownymówionytomonolog,któregoodmianydydak-
tycznestanowiąopowiadanieorazwykład.Dlazaawansowanejdydaktykiważ-
niejszywydajesięwykład,stądjegoszczegółoweopisaniejakometodyznajdu-
jesięwczęścidrugiej.Opowiadaniewspomnianebędzietakże,alejakoelement,
częśćpomocniczadlawiększejcałości,naprzykładpełniącfunkcjęwprowadze-
niadonauczaniametaforycznego,grysytuacyjnej,metodydylematumoralnego,
albojakostreszczenieprzeczytanegotekstu.Metodytedotycząwyraźnieczyn-
nościnauczyciela.Myślącomonologuniecoszerzej,pamiętajmyiżmożeon
39Cz.Kupisiewicz,Podstawydydaktykiogólnej,Warszawa1995,s.101-103.
