Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Źródła,ideeiwartościwpomocyspołecznej
kształtowaniuregułprawnychorazbudowaniuładuinstytucjonalnego-przyj-
mujemynajczęściejjakofaktoczywisty,niewywołującyemocjiiniewymagający
powszechnejdyskusji.Jednakżewsytuacjachuświadomionegozagrożeniadoty-
czącegospołeczeństwajakocałości-kiedyporządek,spójnośćlubintegralność
wspólnotmożekorodować-ludzieskupiająsięnaidentyfikowaniuwszelkich
zasobówpowalającychnautrzymaniestanurównowagilubprzekroczeniesytu-
acjikryzysowej.Wtedywłaśnieuwagaprzedstawicielinauki,organizacjipublicz-
nychorazobywatelskich,równieżpojedynczychosóbskoncentrowanajestna
kategoriachpotrzeb,któreokreślićmożnajakosolidarność,odpowiedzialność,
wzajemnatroskalubpomoc.
Rozwójspołeczny–utraconawspólnota,anomiaialienacja
Sytuacjekryzysowe,którewymagająodwspólnot-jeślichcąoneprzetrwać-
wypracowywanianowychstrategiiadaptacyjnych,powodująwzrostzaintere-
sowanianietylkomechanizmamiumożliwiającymipodtrzymywanieintegral-
nościspołeczeństwa,alerównieżrozumieniemistotynastępującychprzemian.
SięgającdoklasycznychrozważańFerdinandaTönniesa(2006),któryrozwój
społecznyujmowałjakonieuchronneoddalaniesięodideibezpiecznejistatycz-
nejwspólnotywkierunkuzłożonych,dynamicznychcałości,możnaprzyjąć,
żeważnymelementemprzemianspołecznychjeststopnioweredukowaniebądź
zastępowanieformkontaktówmiędzyludzkichopartychnabezpośrednich(bez-
interesownych,autotelicznych)relacjachnarzeczkontaktówzapośredniczonych
icelowoprojektowanych,manipulowanychlubinstrumentalizowanych.Życie
wzorowanenaideiwspólnotystajesięcorazbardziejnieosiągalne,niekiedyjest
źródłemindywidualnegobądźgrupowegocierpienia-szczególniewokresach
gwałtownienastępującychprzekształceńspołecznych.Wsytuacjachokreśla-
nychjakokryzysoweosoby,grupybądźwspólnotylokalnedoświadczająsilniej
niżzwykleutratywięzispołecznych,dlaktórychfundamentemjestbliskośćdru-
giegoczłowieka,bezpośredniespotkaniezjegotwarzą,wzajemnezaufanieoraz
miłośćrozumianajakodostrzeganieniepowtarzalnościiwyjątkowościczłowie-
ka.Wahadłowyznaczającedynamikężyciacodziennegozbliżasiędokrańcawy-
znaczonegorelacjamispołecznymi,któredobrzeopisująsłowa:dystans,anoni-
mowość,obcość,chłód.Bezwzględunaspecyfikęsytuacjitrudnejuniwersalnym
doświadczeniemuwikłanychwniąludzijestdotkliwepoczucieutratywspólnoty
-łącznościzinnymi,którzydotychczasstanowiliźródłozaspokojeniapotrzeby
bezpieczeństwaoraznadawaniaznaczeńtemu,czymprzenikniętabyłacodzien-
ność.
Kolejnykomponentprzekształceńspołecznychbędącyźródłemcierpienia
możnazilustrować,posiłkującsięDurkheimowskimpojęciemstanuanomii
