Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozwójspołeczny–utraconawspólnota,anomiaialienacja
21
(Durkheim1999),kiedytospójnośćspołecznaulegaosłabieniuwwynikudezin-
tegracjiorazwewnętrznejsprzecznościobowiązującejhierarchiiwartościinorm
prowadzącychdoichosiągania.Życiewstanieanomiitoniemożnośćwyrusze-
niawpodróż,bowiemjedenterenposiadawieleróżniącychsięodsiebiemap,
lubodbywaniepodróży,októrejmożnawprawdzieopowiedzieć,leczniktnie
zrozumie,jakądrogęobraliśmyidokądnasonadoprowadziła.Anomiaobjawia
sięutratąnietylkozdolnościkomunikowaniasięzesobąnawzajemorazbudo-
waniawspólnegorozumieniasytuacji,alerównież-wtórnie-paraliżujemożli-
wośćwspółdziałania,którawymagaokreślenia,wimięjakichwartości,wjakim
celuorazjakimsposobamiludziemająwspólniezesobąpracować.Dynamika
rozwojuspołecznego-wyznaczananarastaniemjegokulturowejifunkcjonal-
nejzłożoności,jakrównieżformamiorazilościąprzekazywanychidostępnych
informacji-wsposóbpodstawowywiążesięzestanemanomii.Nienależytrak-
towaćgojakoaberracji,alejakostałyelementżyciaspołecznego,będącywy-
zwaniemtakwwymiarzeosobowym,jakimikro-czymakrospołecznym.Tym
samymczłowiekjeststalenarażonynautratęoparciawpłynnychkonstelacjach
wartości,ajegodecyzjemoralnesąraczejwynikiemsubiektywnychwyborów,
podlegającychpresjizatomizowanychgrupinteresów,aniżelipochodnąodno-
szeniasiędojednoznacznychkryteriówdobraizła.Anomiaprowadzidokrusze-
niawięzispołecznych,będącegopodłożemadaptacyjnychtrudnościczłowieka.
Wymienionedwakomponentyrozwojuspołecznegooddalająludziodżycia
zgodniezideąwspólnoty-przekuwającejindywidualnenja”wgrupowenmy”,
jakrównieżokreślającejstabilnezasadyżyciaspołecznego.Człowiekzostaje
obarczonyodpowiedzialnościązanieustanneposzukiwanieorazkreowaniewa-
runkówkompensującychspołeczniedeterminowanydeficytpierwotnychrelacji.
Jestonpodmiotemwspółdefiniującymzinnymiwarunkiumożliwiającerozwój
potencjalnościkażdejosobyprzynależącejdookreślonegokolektywu.Obowią-
zującewartościinormyniesąwynikiemoddziaływaniawiarybądźtradycji,
dającychpoczuciestabilnościiniepodważalnościobowiązującychregułspo-
łecznych-onestająsięwtokurozmowyorazintersubiektywnychustaleń,ich
cechąistotowąjestzmienność,konsensualnośćorazotwartośćnazróżnicowane
konteksty.Tentrzecikomponentrozwojuspołecznego,którypoleganastopnio-
wymodchodzeniuodtego,codaneibezdyskusyjnewkierunkutego,cowypra-
cowane,uwspólnianieiwydobywanespośródtego,conarzucaneiskomercja-
lizowane,wymagaprzedewszystkimosobowych,grupowychiwspólnotowych
zdolnościdodialogicznejirefleksyjnejobecnościzinnymiludźmi.Ichdeficyt,
atymsamymniemożnośćutrzymaniakontrolinadmigotliwympolemaksjo-
normatywnymprowadzićmożedoalienacji-abyposłużyćsiętymklasycznym
pojęciemKarolaMarksa(1960)-lubskrajnychprzejawówantyspołecznegoego-
izmu,kiedyczłowiekdoświadczawyobcowaniaodinnychludziluboderwania
odśrodowiskaspołecznego.
