Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Nadzórnadsamorządem
29
5.Nadzórnadsamorządem
Tworzenieinstytucjisamorządowychwrazzokreśleniemichwłasnegozakresu
zadańorazpowierzeniemimzadańpaństwowychzmuszadozastanowienia
sięnadodpowiedziąnapytanie,czyiwjakimzakresiepaństwopowinnoza-
strzecdlasiebieprawnąmożliwośćpodejmowaniaokreślonychdziałańwobec
instytucjisamorządowejwcelustworzeniagwarancji,żedziałaniasamorządu
mieścićsiębędąwramachpaństwowegoporządkuprawnego.
Celtenmożebyćosiągniętywdrodzenadzorupaństwowegonaddziałalnością
samorządową39.Dlategoteżnadzórnazywanyjestzwyklenkorelatemsamo-
rządu”
,bezktóregotrudnowyobrazićsobieinstytucjesamorząduterytorial-
negojakoelementupaństwa40.Oczywiściezarównozakreszadańsamorządu,
jakiintensywnośćsprawowanianadnimnadzorupaństwowegozależąod
konkretnychrozwiązańustawowych.Koniecznezatemjestokreśleniewtych
przepisach,wedługjakichkryteriówocenianebędąprzezorganynadzorcze
działaniapodmiotówsamorządowych,atakżejakiekonsekwencjepociągnie
zasobąnieprzestrzeganieustalonychkryteriówprzezorgansamorządowyoraz
przezorgannadzorczy.
Klasycznymikryteriami,wedługktórychwykonywanyjestnadzórpaństwowy
nadsamorządami,sąlegalnośćicelowość.Zuwaginatekryteriaprzyjmuje
siępodziałnadzorunaprawnyicelowościowy(fachowy),choćniewkażdym
ustawodawstwieróżnicewystępująwyraźnie.
Nadzórprawnyograniczonyjestdozadańwłasnychsamorządu.Jegojedy-
nymcelemjestustalenie,czydziałalnośćgminyodpowiadanormomprawa
pozytywnego.Natomiastnadzórcelowościowydotyczyzadańprzekazanych
samorządowizobszaruadministracjipaństwowej.Zuwaginafakt,żewza-
kresiesprawzleconychorganysamorząduterytorialnegopodlegająrównież
wytycznymadministracjipaństwowej,nadzórtenbadateżaspektcelowościowy
zachowańsamorządu,awięctakżezgodnośćzwytycznymi.Jednakżepodle-
ganiewytycznymnieprzesądzaotym,iżsamorządwtrakcierealizacjizadań
zleconychstajesięczęściąstrukturyadministracjipaństwowej.Powodowałoby
tobowiemumiejscowieniesamorząduterytorialnegowsystemiepodporząd-
kowaniapionowego.
rodzajenadzoru
39
NatentematobszernieK.Ziemski,Nadzórnaddziałalnościąsamorząduterytorialnego
[w:]SystemPrawaSamorząduTerytorialnego,t.3,Samodzielnośćsamorząduterytorialnego-
graniceiperspektywy,red.I.Lipowicz,Warszawa2023,rozdz.1,s.19-49.
40
Por.K.Obermayer,Kommunalrecht[w:]T.Maunz,K.Obermayer,W
.Berg,F.L.Knemeyer,
Staats-undVerwaltungsrechtinBayern,München1988,s.291in.;F.E.Schnapp,Samorządjako
element...,s.708.
