Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dopodobniewżadnejinnejdziedziniejejrolaniejesttakklu-
czowaitakoczywistajakwdziedziniesłownictwa.Dlategoteż
książkatakoncentrujesięwłaśnienasłownictwie.
WnikliweuwagiEdwardaSapira-poponadsześćdziesięciu
latach,któreupłynęłyodczasu,kiedyjeformułował-niestra-
ciłynicnaważnościisądziśjaknajbardziejaktualne:popierw-
sze,njęzyk[to]symbolicznyprzewodnikpokulturze”(Sapir
1978:89[1949]);podrugie,nsłownictwojestbardzoczułym
wskaźnikiemkultury”(s.62);potrzeciewreszcie,nlingwistyka
jestnaukąostrategicznymznaczeniudlametodologiinaukspo-
łecznych”(s.94)2.
2.Słowaikultury
Istniejeścisłazależnośćpomiędzyżyciemspołeczeństwa
asłownictwemjęzyka,jakimtospołeczeństwomówi.Odnosisię
towtymsamymstopniudozewnętrznychprzejawówżycia,jak
idożyciawewnętrznego,niedostrzegalnegogołymokiem.Oczy-
wistegoprzykładuzzakresumaterialnej,widzialnejsferyżycia
dostarczasłownictwozwiązanezjedzeniemipiciem.Niejestto
rzeczjasnaprzypadek,żewjęzykupolskimistniejąsłowatakie
jakbigos,barszczczypowidła,niemająceswoichodpowiedni-
kówwjęzykuangielskim,albożejęzykangielskimanaprzykład
specjalnesłowonakonturęzpomarańczyczyinnychcytrusów
(marmalade),ajapoński-słowonamocnynapójalkoholowy
zryżu(sake).Oczywistejest,żesłowategorodzajumogąnamwie-
lepowiedziećotradycjachkulinarnychposzczególnychludów.
To,żewkażdymjęzykuistniejąjakieśspecycznesłowa
wskazującenajakieśspecycznerzeczy(widzialneidotykalne,
takiejakjedzeniewłaśnie),niejestzregułytajemnicąnawetdla
zwykłychużytkownikówjęzykaznającychtylkoswójjęzykoj-
czysty.Równieżto,żekażdynaród(lud)maswojewłasneoby-
czajeiinstytucjespołeczne,którychnazwyfunkcjonująwjego
2Przeł.B.Stanosz,R.Zimand[przyp.tłum.].
16