Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stytucjonalizowanychmechanizmówrekrutacjidoróżnychstanowisk,brakiem
środkówmaterialnychpotrzebnychdoawansu,czyniskichaspiracjiklasniż-
szych,którewynikajązobawyprzedwyjściemzwłasnychśrodowisk,nawet
jeżelimiałobytoprzynieśćpoprawęwarunków.
2.4.EMPIRYCZNAILUSTRACJANIERÓWNOŚCIDOCHODÓW
WKRAJACHEUROPYŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
Refleksjanadformaminierównościniemożesięobejśćbezanalizempi-
rycznychimetodologiipomiaru.Opracowanowielemiernikównierówności,
przyczymwiększośćznichdotyczynierównościwynikającychzpodziałudóbr.
Zainteresowanegoczytelnikaodsyłamdoksiążek,wktórychszczegółowooma-
wiasięsposóbkonstruowaniaróżnychwskaźników.Jednymzprzeglądowych
opracowańwtejdziedziniejestMeasuringInequalityCoultera(1987).
DonajbardziejznanychmiernikównierównościnależywspółczynnikGi-
2.4.EMPIRYCZNAILUSTRACJANIERÓWNOŚCIDOCHODÓWWKRAJACHEUROPYŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
niego.Jegowielkośćjestsyntetycznącharakterystykąnierównościwdostępie
dodóbr.InterpretacjawspółczynnikaGiniegojestnastępująca:przyjmujeon
wartość0wsytuacjimaksymalnejrówności,gdywszyscyczłonkowiebadanej
zbiorowościmająjednakowydostępdorozpatrywanychdóbr,np.dochodów.
Przeciwieństwemstanumaksymalnejrównościjestsytuacja,wktórejjedna
osobamawszystko,apozostałenic-jesttoprzypadekmaksymalnejnierów-
ności,utożsamianejzkoncentracjądochodów.WspółczynnikGiniegoosiąga
wtejsytuacjiwartość1.Nawiązującdoomówionychwtymrozdzialemodeli
nierówności,wartozwrócićuwagę,żejesttotypowymiernikcharakteryzujący
nierówności„warunkówżyciowych”.
WspółczynnikGiniegoznajdujeszerokiezastosowaniewanalizachmiędzy-
krajowych,gdziepróbujesięustalićsiłęzwiązkumiędzystopniemnierówności
ainnymicharakterystykamitychkrajów.Naprzykładodkilkudziesięciulatanali-
zowanyjestzwiązekproduktunarodowego(GNP)znierównościamidochodów.
ArturLewis(1954)iSimonKuznets(1955),którzyjakopierwsipodjęlitenpro-
blem,argumentują,żewzrostnierównościjestkoniecznymwarunkiemrozwoju,
ponieważumożliwiaakumulacjękapitałupotrzebnegodopobudzeniawzrostu
GNP.Autorzy,którychnieprzekonujetenargument,podająprzykładyKorei
Południowej,Tajwanu,JaponiiiChin,krajówobezprecedensowychwskaźni-
kachGNP,gdzienierównościdochodówniewzrosły,azasobykapitałowezmo-
bilizowanoinaczej(Stiglitz2002:79).Odwołaniesiędowynikówmiędzykrajo-
wychanalizwskazywałoby,żeracjęmieliLewisiKuznets,oczymświadczą
znaczącewielkościkorelacjimiędzypoziomemproduktunarodowegoawspół-
czynnikamiGiniego(zob.Lane,Ersson2003).
WspółczynnikiGiniegoprzedstawionewtabeli1charakteryzująnierów-
nościdochodówwspołeczeństwachpostkomunistycznychwdwóchokre-
sach:wlatachosiemdziesiątychidziewięćdziesiątych,pozmianieustroju.
Dodatkowo,wpierwszejkolumniezamieszczonewartościprzyrostuproduktu
35