Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
byłychrepublikradzieckich.Nierównościbyłytamzawszewysokie,cowdeka-
dziepoprzedzającejupadekkomunizmuwyrażałosięwpostaciwyższej(śred-
niorzeczbiorąc)wartościwspółczynnikaGiniego(0,28)niżwsatelickichkra-
jachEuropyŚrodkowej(0,23).Do2000rokudystanstenuległzwiększeniu,na
skutekczegowielkościwspółczynnikaGiniegokształtowałysięwtychkrajach
napoziomieodpowiednio,0,46i0,33.Naprogudrugiegotysiąclecianajbardziej
dramatyczniewyglądałasytuacjawArmenii(0,61),źlewKirgizji,Tadżykistanie,
naUkrainieiwRosji(0,47).WPolscenierównościdochodówwzrosłyzpozio-
mu0,28do0,33,cosytuowałojąmniejwięcejwśrodkowejczęścispektrum
krajówniegdysiejszejwspólnoty.NierównościbyłyunaswiększeniżwCze-
chachinaWęgrzech,aleniższeniżwBułgarii,EstoniiinaLitwie.
2.5.PODSUMOWANIE
2.5.PODSUMOWANIE
Zróżnicowanieinierównościsądwomaaspektamistrukturyspołecznej.
Zróżnicowaniejestwtejparzepojęćkategoriąnadrzędną.Możnajezdefi-
niowaćjakozaprzeczenieidentycznościirodzajszczegółowegopodziału.
Możnajerównieżrozpatrywaćwkategoriachprocesu,będącegonieustan-
nymwyłanianiemsięnowychpodziałówiról.
Nierównościsąformązróżnicowania,którawystępujewpostacihie-
rarchiipozycjiizasobów,takichjakwładza,dochody,prestiżczydobra
kultury.Wanalizachsocjologicznychnierównościrozpatrywanesąwróż-
nychwymiarach.Klasyfikacjąważnązpunktuwidzeniateoriijestpodział
natrzymodelenierówności,któreanalizujesiępodkątemichdopasowa-
niadookreślonychkoncepcjisprawiedliwościspołecznej.Modelrówności
wobecprawajestodzwierciedleniempoglądu,żekażdyczłowiekpodlega
tymsamymregułomocenyipowinienbyćkaranywtensamsposób,nie-
zależnieodpochodzeniaspołecznego,narodowości,wyznaniaczypłci.
Drugimodel,związanyzpojęciemrównościszans,głosi,żekażdyczłowiek
powinienmiećrównemożliwościosiąganiapozycjiidóbr,nierównościzaś
sądopuszczalnetylkowstopniu,wjakimsąrezultatemniejednakowego
wysiłku,zdolnościiwłasnychzasługjednostek.Trzecimodel,będącykry-
tykąideologiirównychszans,postulujezapewnieniewszystkimrówności
warunków.Jakwykazujązwolennicyjegorealizacjiwpraktyce,każdajed-
nostkapowinnawtymsamymstopniuuczestniczyćwpodzialedóbr,nieza-
leżnieodwydatkowanychprzezsiebienakładóworazposiadanegotalentu,
zasługiwłasnychzdolności.
Refleksjanadwłaściwościamitychmodelowychrozwiązańjestźródłem
staleprowadzonejdyskusjinadmożliwościamiichzastosowaniawpolityce
społecznej.Zpunktuwidzeniapraktykibadawczejważnejestto,żemodele
odwołującesiędorównościszansiwarunkówżyciowychwykorzystywane
sądokonstrukcjimiernikówcharakteryzującychróżneaspektydystansów,
barieriotwartościsystemu.
37
