Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
ŚWIATRZECZY.ZARYSANTROPOLOGICZNY
kleistotna.Odnosisiętozwłaszczadotakiejhistorycznejdyscy-
plinywiedzy,jakąjestarcheologia,skazanawyłącznienaświa-
dectwamaterialne.Znichtomusirekonstruowaćświatspołeczny
prehistorycznychludów,ichwartości,wiedzę,religie;jedyniepo-
przezniemożewejrzećwrzeczywistośćwymarłychplemioninie-
istniejącychjużpaństw.Wtymświetleniezwykletrafnawydajesię
uwagamówiącatyleżoistociehistorii,cooistociekultury,sformu-
łowanaprzezjednegozojców-założycieliwspółczesnychamery-
kańskichbadańkulturymaterialnej,ThomasaJ.Schleretha:
Kulturaczłowiekaskładasięzdwóchrodzajówwytworów:zachowań
iartefaktów.Kulturaniejestprzytymaniaktem,aniartefaktem,lecz
opierającsięnaaktachiartefaktach,doktórychmamydostępwprocesie
badawczym,możemyodkryćinformacjemówiąceokulturze(Schlereth
1991:231).
Innymisłowy,stwierdzasiętutajwzajemnydeterminizmza-
chowańiwytworówmaterialnych,którychpełnysenskulturowy
możezostaćuchwyconyjedyniezuwzględnieniemobutychwza-
jemobjaśniającychsięczłonów.Ichwyodrębnieniewydajesięprzy
tymubocznymskutkiemanalitycznegozabiegubadacza,ponie-
ważwistociestanowiąjedność;zachowaniasązrozumiałe
tylkowkontekścierzeczy,tezaśnieposiadająznaczeniabezsto-
sownychzachowań.Stądteżwrzeczachsązakodowanetreści
odnoszącesiędoaktówpodejmowanychprzezludzi,dziękicze-
munaprzykładhoryzontbadaczaprehistoriiposzerzasięniepo-
miernie.Musion(inietylkoon,leczkażdybadaczkulturymate-
rialnej)pamiętaćosprawieniezwykleistotnejrzeczyznaczą
wkontekście.Jeśliówkontekstzostaniezrekonstruowanyiuwzglę-
dniony,tobadaniematerialnychświadectwhistoriimożesięokazać
nawetpłodniejszepoznawczoodstudiowaniaźródełpisanych
(Brown1993:158).
Kwestiąpobocznąwydajesiętutajpominięcieinnychklas
wytworówkultury:ideinajogólniejszegoładuistnienia,norm
iwartości,wyobrażeńreligijnych,przekonańitakdalej,słowem
całegosystemwiedzykulturowej.Kwestięrelacjiideispołecznych
iświatarzeczypodnosinatomiastexplicitewspomnianajużPearce
wswymgłównymbodajdzielepoświęconymzagadnieniom
obiektówikolekcjimuzealnych,Museums,ObjectsandCollections.
Pewnymuzupełnieniemprzytoczonejprzedchwiląopiniihistory-