Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
ŚWIATRZECZY.ZARYSANTROPOLOGICZNY
jestprzecieżdomenąbadańantropologii(wodróżnieniuodso-
cjologiikultury,studiówkulturowychczypsychologiikulturo-
wej).Rozważaniazamieszczonewtymrozdzialebędąpodążać
wśladzatymiwektorami/ogranicznikamizuwagąskierowaną
nafakt,żew„żywejkulturze”takierozgraniczenienajej–na-
zwijmydlauproszczenia–formęitreść–niewystępuje;logika
iżyciestanowiąjedno,tworząsyntezę.Takzarysowany,„statycz-
ny”wymiarprzedmiotuzainteresowaniaantropologiibędziesię
składałnasynchronicznywymiarzagadnienia.
Ludzkacodzienność,antropologicznierozumianakultura,nie
jestjednakdziedzinąpozbawionąwymiaruhistorycznego,diachro-
nii.Bezwzględunaokreshistoryczny,zawszeludziemielijakieś
systemypokrewieństwa,wartości,wierzeniaczysposobyutrzy-
mywaniasięprzyżyciu,którepodlegałyzmianomwrazzmija-
jącymiepokami,różniezresztąokreślanymi.Tutaj,chcącumieścićtę
historycznąperspektywęwstrukturzepojęciowejzrozumiałejdla
współczesnegoczytelnika,będziemysięodwoływaćdobodajnaj-
bardziejdziśrozpowszechnionegorozróżnieniana:przednowocze-
sność,nowoczesnośćiponowoczesność–terminyopisującekolejne
epokiwdziejachkulturyimyśliczłowieka.Opróczwspomnianej
powszechnościposługiwaniasiętympodziałem,istniejepewien
szczególnypowód,którynakazujesięgnięciepotorozróżnienie.
Otóż,jeśliprzyjmiemychwilowozasadnośćwspomnianejperiody-
zacji,istniejetendencjadoprzypisywaniamomentomprzekraczania
granictychkolejnychetapówcechWeberowskiegoodczarowania
świata,uwalnianiasięodwpływuzjawiskuważanychzairracjo-
nalne,nadprzyrodzoneiniezrozumiałe(naprzykładmitu,magii,
rytuału,przesądu)(zob.Weber2002[1922];Buchowski2004).Przy-
jęłosięprzytymuważać,żetradycyjniepojętyzakresantropologii
–modelowoujętekulturypozaeuropejskieiludowekulturyEuropy
–towłaśnieświatsprzednowoczesności,sprzedodczarowania.
Skorotak,torzecznicypojawianiasiękolejnychokresów–od
przednowoczesności,przeznowoczesność,doponowoczesności–
mogą,jaksądzą,zasadniedomniemywaćozanikaniuprzedmiotu
zainteresowańantropologii.
Niniejszyrozdziałmawykazaćbłędnośćtegorozumowania,co
możezresztądoprowadzićdopojawieniasiępoważnejrysywtak
pojętym,cokolwiekewolucyjnymtrójpodzialedziejów.Możesię
okazać,iżperiodyzacjatamabardzowzględnyiprowizoryczny
