Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięprzeznadawcęiodbiorcęwspólnymsystememznaków.Znakisąnośnika-
miinformacji,gdynadawcaiodbiorcanadająimdokładnietakiesamozna-
czenie,komunikacjamożezaistnieć.
Wprocesieprzyswajaniainformacjiinadawaniaimokreślonegoznacze-
niajednostkawykrywazgodnośćlubrozbieżnośćmiędzydotychczasutrwalo-
nymiizakodowanymistandardamiwtymzakresieanowymikomunikatami.
Uświadomieniesobietejzgodnościlubrozbieżnościpowodujeróżnestany
emocjonalne,którewyzwalająokreśloneformyaktywnościdlautrwale-
niazgodnościlubzredukowaniarozbieżności3.
Bardzoważnymelementemkomunikowaniasięjestjęzyk,ponieważjest
onużytecznymnarzędziemwkontaktachzotoczeniemspołecznymiwod-
działywaniunanie.Pierwotnądoopanowaniajęzykajestpotrzebakomuni-
kowaniamyśliibyciarozumianymprzezinnychludzi.Udziałwinterakcjach
zosobamiznaczącymimotywujedzieckodoposługiwaniasięjęzykiem
iumożliwiamugromadzeniedoświadczeńważnychdlarozwojumowy4.
Sprawnekomunikowaniejestszczególnieistotnewzawodach,którychpod-
stawąsąrelacjespołeczne.Dotakichniewątpliwienależyzawódnauczyciela.
Porozumiewaniesięsprawianamprzyjemność,nierazprzynosicierpienie,ale
zawszewymaga"specyficznych”umiejętności5.
Zasadniczowgrupieistniejąifunkcjonująpowszechniedwawzory
komunikacji:jednokierunkowaidwu-lubwielokierunkowa,któretworzą
swoistąstrukturę,zwanąstrukturąkomunikacyjną.Stanowionaukładpo-
zycjiuczniówzewzględunailośćotrzymywanychiprzekazywanychin-
formacji.Oczywiściesątoróżnestruktury,zależneodgrupyiprzyjętych
przezniąrozwiązańwczęścidotyczącejporozumiewaniasię.Dlategospecy-
ficznyiskomplikowany"układkomunikowania”
,jaknazywagoJ.Poplucz,
tworzyrozgałęzionąsieć,wymagającąodnauczycieladobrzerozwiniętej
orientacjiwswojejpracyiznajomościkażdegoucznia,abymócprzygotować
prawidłowoinformacje,kierowaćnimiipanowaćnadichskutkami,odpowia-
daćnaniewewłaściwiedonichprzystosowanysposób.
Komunikacjajednokierunkowazasadniczoniezakładaporozumiewa-
niasię,ajedynieoznaczajednostronneprzekazywanieinformacjizpoleceń
czynawetwłasnychinterpretacjiróżnychsytuacji.Charakteryzujeją"nie-
liczeniesięwrozmowiezdrugąosobą,wydawanienakazówizakazów,
narzucanieswoichpoglądów,niestosowaniezasadkomunikacji,awszczegól-
nościdecydowanieorozpoczęciuizakończeniurozmowyorazjejprzerywa-
3Por.M.Lejman,Postawynauczycielawobecuczniów,"NauczycieliWychowanie”1986,nr3–4.
4Por.A.Twardowski,Jakdoroślimogąpomócdzieckunauczyćsięjęzyka?,[w:]Psychologiakomu-
nikowaniasię,red.T.Rzepa,Szczecin2001,s.29–30.
5Por.tamże.
–23–
