Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Częśćpierwsza.I.Sprawiedliwośćjakobezstronność
Koncepcjasprawiedliwościspołecznejmawięcprzede
wszystkimdostarczyćkryteriumocenydystrybutywnych
aspektówstrukturypodstawowejspołeczeństwa.Nienależy
jednakmylićtegokryteriumzzasadamiokreślającymiinne
jejcnoty,strukturapodstawowabowiemiporządekspołeczny
wogólnościmogąbyćzarównoefektywnebądźnieefektyw-
ne,liberalnebądźnieliberalneitd.,jakisprawiedliwebądź
niesprawiedliwe.Pełnakoncepcja,określającazasadywszyst-
kichcnótstrukturypodstawowej,wrazzodpowiadającymiim
wagamiwprzypadkukonfliktumiędzynimi,tocoświęcej
niżkoncepcjasprawiedliwościtoideałspołeczny.Zasady
sprawiedliwościtylkoczęścią,prawdopodobnienajważniej-
szą,takiejkoncepcji.Ideałspołecznyjestzkoleizwiązany
zkoncepcjąspołeczeństwa,wizjątego,jaknależyrozumieć
zamierzeniaicelespołecznejkooperacji.Różnekoncepcje
sprawiedliwościwyrastajązodmiennychideispołeczeństwa,
natleprzeciwstawnychpoglądówdotyczącychnaturalnych
koniecznościimożliwościludzkiegożycia.Abywpełnizro-
zumiećjakąśkoncepcjęsprawiedliwości,musimyujawnić
leżącąujejpodłożakoncepcjęspołecznejkooperacji;lecz
niepowinniśmyprzytymtracićzpolawidzeniaszczególnej
rolizasadsprawiedliwościaniteżgłównegoprzedmiotu,do
któregosięonestosują.
Rozróżniłemwtychwstępnychuwagachpojęciesprawie-
dliwości,rozumianejakowłaściwewyważeniekonkurujących
roszczeń,ikoncepcjęsprawiedliwości,czylizbiórpowiązanych
zesobązasadwskazującychistotnewzględyokreślająceto
wyważenie.Scharakteryzowałemtakżesprawiedliwośćjako
jedentylkoaspektideałuspołecznego,choćteoria,którą
zaproponuję,bezwątpieniarozszerzapotocznerozumienie
sprawiedliwości.Teorięprezentujęniejakoopiszwykłych
znaczeńpojęć,leczjakoujęciepewnychzasaddystrybucjidla
strukturypodstawowejspołeczeństwa.Zakładam,żekażda