Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
IV.TOKSYKOLOGIASZCZEGÓŁOWA–WYBRANEZAGADNIENIA
Tabela27030
Charakterystykatoksykologicznaołowiu
Inhalacja0Tądrogąwchłaniasię30–40%ołowiu.Wchłanianiezależynietylkoodza-
wartościjonówołowiuwewdychanympowietrzu,lecztakżeodwielkościwentyla-
cjiminutowej.Wysiłekfizycznynasilawchłanianieołowiudrogąoddechowąprzez
zwiększeniepojemnościminutowej.Dziecimająwiększąprzemianęmetaboliczną
iwiększąpojemnośćminutowąwstosunkudopowierzchniciałaorazsąbardziejak-
tywnefizycznie,dlategosągrupąnajbardziejwrażliwąnanarażenienaołów.Stwier-
dzonoudzieci2,7-krotniewiększeodkładaniecząstekołowiuwukładzieoddechowym
wporównaniuzdorosłymi.
Ołówmożebyćwdychanyjakoaerozol,asposóbosadzaniasięwdychanegoołowiu
wdrogachoddechowychzależyodwielkościjegocząstek;jeśliichśrednicawynosi
>5
μ
m,toołówjestgłównieosadzanywgórnychdrogachoddechowychioczyszcza-
nyprzezmechanizmśluzowo-rzęskowy,anastępniepołykany;częśćtegoołowiujest
następnieabsorbowanazprzewodupokarmowego.
10–60%cząstekwdychanychprzezustaowielkości0,01–5
μ
mosadzasięwprzewodzikach
pęcherzykowych;dlacząstekwdychanychprzeznosodsetekosadzającychsięcząstek
jestniższy.Większośćołowiuosadzonegowczęścipęcherzykowejpłucjestwchłaniana.
Szybkośćabsorpcjizależyodrozpuszczalnościzwiązkówchemicznychołowiu.
Doustne0Drogąpokarmowąwchłaniasię10–15%ołowiuprzyjętegozpożywieniem.
Dziecicechujewiększewchłanianieołowiuwprzewodziepokarmowymniżdorosłych
(40–50%ołowiudostarczanegozpożywieniempodlegaunichwchłanianiu).Głodowa-
nieorazdietaubogawżelazo,wapńicynkprzyśpieszająwchłanianieołowiuwprzewo-
dziepokarmowym.Ołówmetalicznywchłaniasięsłabiejniżołówwzwiązkachnieorga-
nicznych,ajegowchłanianiezależyodwielkościcząsteczkiiichcałkowitejpowierzchni
orazjestzróżnicowanewposzczególnychczęściachprzewodupokarmowego.Kwasota
wświetleżołądkazwiększarozpuszczalnośćzwiązkówołowiu,natomiastnajwięcejoło-
wiuwchłaniasięwjeliciecienkim.Występujemiędzyosobniczazmiennośćwchłaniania
tegometaluzprzewodupokarmowego.Istniejądowodynawyższewchłanianieżołąd-
kowo-jelitoweudzieci.Ponadtonapobieraniefrakcyjneołowiuwpływastanodżywie-
nia,dlategouludzijednocześnieprzyjmującychołóworazwapńlubfosforany(V),może
dojśćdozmniejszeniailościołowiuabsorbowanegozprzewodupokarmowego.Źródłem
takichskładnikówmożebyćmleko,dlategoodponadwiekuzalecanoprofilaktycznepi-
ciemlekaprzezosobypracująceztoksycznymizwiązkamiołowiu.Jednakokazałosię,że
mlekowręczzwiększaabsorpcjętegopierwiastka.Soleołowiuorazołówobecnywmle-
kusąabsorbowanewinnysposób.Laktozamaograniczonywpływnawchłanianie,
podczasgdylaktoferynamożespowodowaćjegowzrost.Ponadtoniskiespożycieżelaza
orazniewystarczającezawartościjonówżelazabyłyzwiązanezewzrostemzawartości
ołowiuwekrwi.WitaminaDpowodujewzrostabsorpcjiołowiu.
Losywustroju
Wchłanianie
Dermalne0Wchłanianiezwiązkównieorganicznychtądrogąjestniewielkie,zwłasz-
czaprzeznieuszkodzonąskórę.Natomiastmożeuleczwiększeniupopodaniuołowiu
dotkanekmiękkich.Wchłanianiewtychprzypadkachzależyodwielkościdepozytów,
ichcałkowitejpowierzchniilokalizacji.Wjednymzbadańfrakcjarozpuszczalnejnie-
organicznejsoliołowiu(II)wynosiłazaledwie0,06%wciągumiesiąca.Prawdopodobnie
wchłanianiemydełołowiu(II)[np.stearynianuołowiu(II)]jestwzględniewiększe.
Łożysko0Ołównieorganicznyprzechodziprzezłożyskodopłodu.
