Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
A.Piechnik,Wizerunekkobietyimężczyznywjęzykowymobrazieświataludnościwiejskiej(naprzykładziegminyZakliczyn
nadDunajcem,Kraków2009ISBN978-83-233-2733-2,e-ISBN978-83-233-8539-4©A.Piechnik&WUJ
10
Zczasemzakresanalizyetnolingwistycznejsięrozszerzyłilingwistykaantropolo-
gicznaprzestałasięskupiaćnarozważaniachludoznawczych.Jejpolezainteresowań
rozciągniętezostałonapolszczyznęogólną,zuwzględnieniemjejwewnętrznegozróż-
nicowaniaoraznabadaniakomparatystyczne,skupionenaanalizieznaczeniaiwarto-
ściowaniawróżnychjęzykach.Ostatecznieetnolingwistykausytuowałasię„...wnur-
cielingwistykiantropologiczno-kulturowejikognitywnej”[Pelcowa2006,92].
Analizajęzykaikulturydajepełniejszerezultaty,jeżelibierzepoduwagęczynniki
socjologiczne.ZwracanatouwagęHalinaKurek,którawswoichpracachgwaroznaw-
czychposługujesięmetodąłączącąlingwistykękulturowązsocjologią.Podkreślaona
koniecznośćuwzględnieniawbadaniachjęzykowychmiędzyinnymitego,kimsąin-
terlokutorzy,wjakiejsytuacjisiękomunikująorazjakijestcelkontaktu.Zanajistot-
niejszyczynnik,przesądzającyowyborzeokreślonejrealizacjileksykalnej,uznaje
sytuacjękomunikacyjnąoficjalnąwopozycjidonieoficjalnej[Kurek1996,86–87].
Badaczkauwzględniawanaliziezjawiskjęzykowychpolskiejwsimiędzyinnymitakie
czynniki,jak:wiekbadanego,jegowykształcenie,pochodzenieiwykonywanyzawód
[Kurek1996,88–89].
Interdyscyplinarnycharakteranalizetnolingwistycznychpowodujeniejednorodność
wobrębieterminównazywającychtędziedzinę(etnolingwistyka,lingwistykaantropo-
logiczna,lingwistykakulturowa1).Różniceterminologicznewydająsięjednaknie-
istotnewobliczumożliwości,jakieniesiewieloaspektowebadaniejęzykaikultury
wsi.Wszechstronne,łącząceróżnedziedzinynauki,spojrzenienazjawiskajęzykowo-
-kulturoweumożliwiabowiemstworzenierzetelnegoobrazurzeczywistości[Kołodzie-
jek,Długosz1996,323].
2.Celizakresopracowania
Celemniniejszegoopracowaniajestpróbaodtworzeniajęzykowegoobrazuświata
wycinkarzeczywistościwiejskiej,którystanowią:kobietaimężczyzna.Językowy
obrazkobietyimężczyznyzostałwtytuleksiążkinazwany„wizerunkiem”,zewzglę-
dunasynonimiczne(choćstosunkoworzadkie)funkcjonowanietegoterminujako
określenia„językowegoobrazu”[por.Ostaszewska2001,Kąś2002].
Przedmiotanalizystanowiąrzeczownikoweapelatywyużywanenaokreślenieko-
bietimężczyzn,funkcjonującewjęzykuśredniegoinajstarszegopokoleniamieszkań-
cówgminyZakliczynnadDunajcem.Wceluodtworzeniawizerunkukobietyimęż-
czyznywybranezostaływyłącznieapelatywyosobowenacechowaneemocjonalnie2.
Będąonewniniejszymopracowaniurozumianejakorzeczownikipospoliteużywane
naoznaczenieludzi,posiadającezdolnośćokreślaniawieludesygnatówiniosące
zsobąobligatoryjnie–pozasemantycznymi–treściemocjonalne.
1E.KołodziejekiK.Długoszjakosynonimicznyterminwskazujątakżesocjolingwistykę[Kołodziejek,
Długosz1996,323].
2Leksemytakiezyskująwliteraturzeróżnorakienazwy–por.rozdz.Apelatywneokreślenia...
