Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Piechnik,Wizerunekkobietyimężczyznywjęzykowymobrazieświataludnościwiejskiej(naprzykładziegminyZakliczyn
nadDunajcem,Kraków2009ISBN978-83-233-2733-2,e-ISBN978-83-233-8539-4©A.Piechnik&WUJ
12
ślanądecyzją.Celemniniejszejpracyjestbowiemuzyskaniemożliwiepełnegowize-
runkukobietyimężczyzny,zaśograniczeniesiędosłownictwacharakterystycznego
dlabadanegoterenumogłobytenobrazzafałszować.
Zgromadzonaleksykaprezentujeprzykładysygnowaniaróżnorodnychaspektów
życialudzkiego.Ztakrozproszonychelementówjęzykowychniełatwostworzyćspój-
nyobrazświata,toteżzebranesłownictwozostałoskategoryzowane.Wydzielonoczte-
rypolaznaczeniowe,obejmująceróżneaspektyżyciakobietyimężczyzny:wiek
iwygląd,środowiskospołeczne,środowiskodomowo-rodzinneorazuczuciowość
iseksualność.Wniniejszymopracowaniusegmentykategoryzacjinazywanesąpolami
semantycznymi,choćwjęzykoznawstwiezyskująrównieżmianapólsemantyczno-
-kulturowych,grupleksykalno-semantycznychipóldesygnacyjno-konotacyjnych[por.
Tokarski1990]orazpóltematycznych[por.Cygal-Krupa1990,Skubalanka1996].
3.Układtekstu
Początkowerozdziałyprezentująobjętąbadaniamigminęodstronyhistoryczno-
-społecznejidialektologicznej.Pierwszyznich(Ryshistoryczno-społecznygminy
ZakliczynnadDunajcem)przedstawiaterenbadań:jegopołożenie,ukształtowanie,
historię,atakżeinformacjenatematstrukturyludności,jejwykształceniaiwykony-
wanejpracy.Następnie,wrozdzialeCharakterystykapłaszczyznyjęzykowejbadanego
obszaru,pokrótkiejprezentacjiprocesówzachodzącychwsłownictwiegwarowym,
przybliżonezostającechybadanejgwaryorazstanbadańdialektologiczno-
-etnograficznychnadomawianymobszarem.
Kolejnoporuszonazostajekwestiajęzykowegoobrazuświata(rozdz.IV).
Uwzględniasięhistoriętegokierunkubadawczegonagrunciejęzykoznawstwaogól-
negoipolskiego,wskazujeróżnicemiędzypotocznymanaukowymobrazemświata,
omawiaskładnikijęzykowegoobrazuświataisposobyjegorekonstrukcjiorazprezen-
tujebadanianadjęzykowymobrazemświatamieszkańcówpolskiejwsi.Ztematyką
językowegoobrazuświatałączysięrównieżrozdziałV,dotyczącystereotypówjęzy-
kowych.
RozdziałVIzawierarekapitulacjęrozważańbadawczychdotyczącychdefinicjiwy-
razupospolitegowodróżnieniuodnazwywłasnej,prezentacjęróżnicterminologicz-
nychwoznaczaniuekspresywizmóworazinformacjenatematsposobówkategoryzo-
waniamateriałuleksykalnego,atakżeprzeglądpolskichpracdotyczącychsłownictwa
ekspresywnego.UzupełnienietejczęścistanowirozdziałVII:Kobietaimężczyzna
wpolszczyźnie–stanbadań,prezentującyetymologięogólnychokreśleńsygnujących
kobietęimężczyznęwjęzykupolskim,kwestięandroginizmupolszczyznyorazprze-
przezczłonkówokreślonejgrupyspołecznej...”[Markowski1992,cz.I,10])zuwzględnieniemsłownictwa
swoistegoorazutożsamiającego(wspólnegoróżnymodmianompolszczyzny)[Markowski1992,cz.I,10–
11].Wyrazynazywaneprzezbadaczawspólnoodmianowymicechujebrakstylistycznegonacechowania
[por.Klimczak2004,44],natomiastwniniejszymopracowaniubierzesiępoduwagęwspólnedlaróżnych
odmianpolszczyznysłownictwoekspresywne.
