Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
s.338).NaszczęściejednakStanisławowiGrabowskiemu,
ówczesnemuministrowiprezydującemuwKomisjiRządowej
WyznańReligijnych,„nieprzyszłachętka”zdjęciakomedii
zrepertuaruidlategogościłanadalnawarszawskiejscenie.Chociaż
reakcjepublicznościjużpopremierzebyłyróżne.Jakrelacjonował
Kisieliński:„Starekwokisązgorszone,aobydwieOborskie,stara
imłodsza,którebyłynajejwystawieniu,łająCiębardzo”
(PW,t.14,s.338).
Cenzurazewzględówdoktrynalnychwewszystkichzaborach
„troszczyłasię”,abyniepojawiałysięfragmentymogąceurazić
uczuciareligijneczytelnikówlubwidzów.MaksymilianFredro
wliściezWarszawydoAleksandraz9sierpnia1825pisał:
TwojeDamyihuzary[...]niezmierniemięzabawiłyichoćniebardzojestem
terazskłonnymdośmiechu,włóżkusamnasamczytającuśmiałemsięjakgłupi.
AleKapelanżadnymsposobemzostaćniemoże,boanigraną,anidrukowaną
byćbyniemogła;więctokonieczniebędzieszmusiałprzemienić.Można
byzniegochirurgazrobićpułkowego,aleszkodakonceptu,kiedyMajor
Grzesiowikrewkażepuszczać,apotemwsceniemdłościmusiałbykoniecznie
figurować,cobywieleodmianwyciągało.Alepłatnikamożeszzniegozrobić
lubcośpodobnego.[PW,t.14,s.381]
JakzauważaStanisławPigońwkomentarzudotekstuDam
ihuzarów,„dlawymogówcenzurywewszystkichwydaniach
dodawanoprzyKapelanienawiasowąuwagę:wyznania
luterańskiego”(PW,t.3,s.421).Inaczejrzeczsięmiała
zwystawieniami.Wczasiewarszawskiejpremierysztuki14maja
1826nasceniebyłjeszczeKapelan„wyznanialuterańskiego”,ale
jużpokilkumiesiącachzamiastniegopojawiłsię...lekarz.
„Zmiana–tłumaczyłFredrzeKisielińskiwliściez10lutego1827–
zrobionawkomediiDamyihuzaryzKapelananalekarzajest
zwinycenzury,bonaKapelanapozwolićniechciano”(PW,t.14,
s.411).
Cenzurawarszawskareagowałatakżewsytuacjach„wzywania
imieniaBożegonadaremno”.Przypuszczaćtakmożnaprawem
analogiidopoczynańnp.cenzurykrakowskiej.Dopuściłaona
dowystawienia26marca1865komediiNowyDonKiszot,lecz
jednocześnie:
dokonałaszereguskreśleń,usuwającprzedewszystkimzwroty,któremogły
