Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
najpełniejteżilustrujesocjotechnicznewaloryprzysłów
imechanizmyichfunkcjonowaniaorazoddziaływania.Najlepiej
oddajerównieżzłożonośćiniejednoznacznośćświataludzkiegooraz
rządzącychnimpraw.Każdepadająceustalenieparemiograficzne,
każdaprawdaprzysłowiowajestnatychmiastuchylanaprzez
następną,potoabybohaterowiekomediowegoświata,ale
iodbiorcy(widzowie,czytelnicy)ustawicznieweryfikowaliswe
rozpoznaniaioceny,abypozostawaliwsytuacjiustawicznego
wyboru.
PojawiającesięuFredryaforyzmy,sentencje,przysłowia
izwrotyprzysłowiowepodzielićmożnanazapożyczone,głównie
ztradycjistaropolskiej,m.in.zezbiorówKnapiuszaczy
Rysińskiego,orazcałkowicieoryginalnelubtwórczo
zmodyfikowane.Podkreślićprzytymnależywielkitalent
komediopisarzawkreowaniunowychzwrotówparemiograficznych.
Umiejętnościwtymzakresiewidocznenietylkowjego
twórczościkomediowej,aleipozakomediowej,szczególniezaś
wobszernymzbiorzeZapiskistarucha.
Fredroklasykczyromantyk?PróbyzaliczeniaFredry
doktórejśzdwóchopcjiestetyczno-ideowychpodejmowanoniemal
odpoczątkówjegodrogipisarskiej.JużkomediePanGeldhabczy
Mążiżonabudziływśródówczesnychdyskusjenatematswojej
przynależnościestetycznej.Pojawieniesięnasceniew1826roku
Odludkówipoetybyłodlawielukrytykówiczytelnikówjasnym
zdeklarowaniemsięFredrypostronieromantyzmu.Momentem
szczególnieważnymokazałasiępublikacjaballadyKamieńnad
Liskiemw1830rokunałamachalmanachu„Haliczanin”.Włączyła
onapoetędogłównegonurtutoczącejsięwalkimiędzyklasykami
aromantykami.W„DziennikuPowszechnymKrajowym”ztego
samegorokuprzeczytaćmożnabyłonastępującesłowa:
poszczęściłosięFredrzewtejśmiałejformie.Poezjajegostraszna,silna
ipiękna,jakąchybawMickiewiczunapotkaćsięzdarzy.Dotądchcieli
goniektórzyliczyćmiędzyzwolennikówpoezjiprawidłowej.Możedlatego,
żepisałkomedie.Itazasłonaspadła.Lekkoonawisiaładlatych,którzyczuli,
jakimduchemtchnąOdludkiipoeta[81].
ZupełnieodmiennyosądwyraziłczytelnikoinicjałachL.W.,
któryjakozwolennikklasycyzmuswojezdegustowaniesformułował